Balsem breng je (bij leven...) aan om de huid te verzachten. Overdrachtelijk kan dit sinds de tweede helft van de twintigste eeuw ook gebruikt worden om het hart (in het Frans) of de ziel (in het Nederlands) te verzachten, om iemand troost te brengen dus.
volgende keer:
voelen we de aanwezigheid van de geest...
oppassen / een flater slaan
Pas op! Als je een flater slaat, dan breng ik
je om zeep!
('(een) bootshaak maken')
Pas op dat je (g)een lidwoord gebruikt in deze uitdrukking. Zonder lidwoord betekent faire gaffe namelijk 'oppassen, opletten', maar met het onbepaald lidwoord erbij betekent faire une gaffe 'een flater slaan, een blunder begaan'.
De herkomst van het woord gaffe is niet helemaal duidelijk. Het zou kunnen komen van het Oud-Franse gaffe dat aanvankelijk 'bootshaak' en later 'onhandige opmerking' betekende, of het zou uit het provençaalse gafar kunnen komen dat '(beet)pakken'. Waarom precies is ook weer niet duidelijk, maar in meerdere taalgebieden bestaat deze link tussen 'vangen (van grote vissen)' en een 'flater'. Ging dat beetpakken vaak fout, was er met andere woorden vaak sprake van een mistake ?
volgende keer:
hebben we balsem voor de ziel...
'Hij is betoverend, heeft een mooi transparante kleur, is fruitig en vlezig, ...'
'Dat zeg je van mij nou nooit!'
In het Frans klinkt dit nog beter eerlijk gezegd vanwege de woorden robe en corps die in Nederlandse wijntaal niet vertaald worden en die respectievelijk 'jurk' en 'lichaam' betekenen. De wijnliefhebber heeft het dus letterlijk over een 'mooie transparante jurk' en 'een fruitig en vlezig lichaam'.
volgende keer:
passen we op geen flater te slaan...
Wie drinkt om te vergeten wordt vriendelijk verzocht van tevoren te betalen!
volgende keer:
bespreken we een mooi wijntje...
Een speculatief systeem dat afhankelijk is van instabiele factoren die door de planner niet onder controle kunnen worden gehouden en dus ieder moment in elkaar kan storten, heet bij ons een kaartenhuis, in het Frans een kaartenkasteel, zoals wij ook een luchtkasteel kennen (in het Frans trouwens een kasteel in Spanje...).
volgende keer: drinken we om te vergeten...
Wie was pater Franciscus en wat waren zijn slinkse manieren? Hij bestond in ieder geval al voor de eerste wereldoorlog zoals deze prent uit 1906 waarin de Oostenrijkse keizer Frans-Jozef wordt vergeleken met pater Franciscus (beiden heten François in het Frans) als hij het Turkse rijk van achteren aanvalt.
Het is niet bekend wie deze père François was, maar sommigen wijzen ene Arpin aan, geen pater, maar een worstelaar die in de tweede helft van de negentiende eeuw bekend was onder de naam le terrible Savoyard maar ook le père François (vadertje Frans). In de worstelsport is een wurggreep toegestaan en de coup du père François was de benaming voor een vorm van beroving waarbij twee straatrovers samenwerkten. De ene leidde het slachtoffer aan door hem aan te spreken, waarop de ander het slachtoffer van achteren benaderde, hem met een riem in een wurggreep hield, tegen zijn rug optilde, waarop de ander zijn zakken leeg konden maken. Voorwaar dus een techniek waarbij behendigheid en spierkracht een absolute voorwaarde waren.
volgende keer:
valt als een kaartenhuis in elkaar...
... of de ander niet eens opmerken zoals tegenwoordig in het mobiloceen steeds vaker voorkomt, het zijn schendingen van de ongeschreven wetten van de beleefdheid. Het is zoiets als je niet houden aan de verkeersregels. Als je in Frankrijk door het rode licht rijdt, dan heet dat brûler un feu rouge (lett. 'een stoplicht (vuur) verbranden') en dat kun je dus ook met de beleefdheid(sregels) doen. Het wordt vooral in twee situaties gebruikt: als je voordringt of als je weggaat zonder afscheid te nemen.
volgende keer:
nemen we een voorbeeld aan pater Franciscus...
