TantaluskwellingAls we voortdurend aan een verleiding blootgesteld worden maar we mogen of kunnen er niet aan toegeven, dan noemen we dat in onze beide talen een tantaluskwelling, in het Frans supplice de Tantale. Het woord supplice komt van het Latijnse supplicium dat eigenlijk '(knie)buiging' betekent en verwijst naar de knielende beweging die iemand maakt die onderworpen is en moet smeken (supplier, supplication) om gunsten. Vanaf eind vijftiende eeuw ging dit woord ook 'marteling' en 'kwelling' betekenen en daarbij ging het vooral om het leed dat zielen in de hel moesten ondergaan.
Daarmee komen we bij het tweede deel van de uitdrukking, Tantale, dat verwijst naar de Griekse Oudheid, waarin Tantalus in de onderwereld een eeuwige kwelling moest ondergaan. Tantalus was zoon van Zeus en de nimf Plota die bij leven de euvele moed had de goden op de proef te stellen. Hij serveerde tijdens een copieuze maaltijd een ragoût met het vlees van zijn eigen zoon Pelops (die later zijn naam zou geven aan het Griekse schiereiland de Peloponnesos). De goden ontdekten zijn misdaad echter direct en hadden een passende straf voor hem: voor eeuwig moest hij tot zijn middel in een poel blijven staan, maar als hij stierf van de dorst en zich bukte om water te drinken, daalde het niveau van het water waardoor hij er niet bij kon. Boven zijn hoofd hingen smakelijke druiven, maar zodra hij een poging waagde ernaar te happen, kwam er een bries die de trossen buiten zijn bereik blies. En zo moest hij tot in de eeuwigheid honger en dorst lijden, terwijl voedsel en water zo dichtbij waren...
volgende keer:
willen we het naadje van de kous weten...
