panneaux insolites : la complainte du légume

de weeklacht van de groente

Onlangs stuitte ik op deze 'weeklacht van de groente' van een onbekende auteur, waarin een groot aantal uitdrukkingen met groenten zijn samengebald. De meeste daarvan zijn al eerder besproken in dit blog. Hieronder de vertaling, je kunt doorklikken naar eerdere posts.

De weeklacht van de groente

Als je geen rooie cent meer hebt, 
het er niet van nemen kunt,
Dan stel je vast dat de rapen gaar zijn,
dat het het bittere einde is.
Je maakt het jezelf moeilijk om niets.
Je bent voor alles bang.
Je hoofd staat op ontploffen
Je bemoeit je niet meer met je eigen zaken.
Kortom, je zit in zak en as.
Je bent klaar om onder de groene zoden te gaan liggen.
Ik mag dan wel een beetje dom zijn en een vlinder in de liefde
Ik ben niet van gisteren.
Dus ik wacht liever niet onnozel tot ik een ons weeg
Nee, dan geef ik liever plankgas,
Wat? Ben ik onder de maat... wedden?

Letterlijk vertaald staat er het volgende:

Weeklacht van de groente

Als je geen radijs meer hebt,
Geen boter meer om bij de spinazie te doen,
Dan denk je dat de wortelen gaar zijn,
Dat het het einde van de bonen is,
Je pakt je kool voor een niemendal,
Je hebt knollenbloed en het hoofd als een pompoen,
Je bemoeit je zelfs niet meer met je uien,
Kortom je hebt het dik op je aardappel,
Je bent alleen goed om de paardenbloemen bij de wortel te eten
Ik mag dan wel een erwt in mijn bieslookkop hebben
en een artisjokhart zijn, ik ben niet geboren van de laatste regen.
Dus liever dan een prei te doen als een augurk
Druk ik op de paddenstoel.
Wat? Heb ik de kikker...erwt niet?

volgende keer:
vergeten we onze telefoon...

toucher la corde sensible

een gevoelige snaar raken
('de gevoelige snaar raken')

Eerst maar even over het plaatje. Daarop is geen snaar te zien, gevoelig of niet, wel een glas met een wolk in een landschap met bergen. Waarschijnlijk hebt u de kunstenaar ook wel herkend: inderdaad, het gaat om een werk van de Belgische schilder René Magritte die er een gewoonte van maakte bij het haardvuur willekeurige titels te bedenken voor zijn schilderijen die soms wel iets, maar vaak nauwelijks of niets te maken hadden met het afgebeelde. En dit schilderij heeft dus de naam la corde sensible ('de gevoelige snaar') meegekregen. En geloof het of niet, zo'n titel kan ook nog een gevoelige snaar raken ook. Zo moet ik bijvoorbeeld toch meteen denken aan een glas waar je tegen aan tikt of waar je op wrijft om een mooie toon te verkrijgen. Zo zie je maar...

volgende keer:
spreken groenten hun gevoelens uit...

être dans les vignes du seigeur

dronken zijn
('in de wijngaarden van onze lieve heer zijn')

We weten dat onze lieve heer wijn schonk tijdens het Laatste Avondmaal, maar had hij ook zijn eigen wijngaarden? Volgens de Bourgondiërs, die de uitdrukking in de zeventiende eeuw (en daarna) bezigden kennelijk wel. Of was het gewoon een legitimering voor een dronkaard die zijn heil zocht in de wijngaarden?

volgende keer:
raken we een gevoelige snaar...

en quarantaine

in quarantaine

We wissen het het liefst uit ons geheugen, maar drie jaar geleden zaten we er nog zo bij, in quarantaine. Maar waarom heet dat eigenlijk zo?
Om te beginnen zit er een zekere symboliek in het getal veertig (het woord quarantaine betekent 'veertigtal'). De vastentijd duurt sinds de twaalfde eeuw veertig dagen. Vervolgens stelde koning Lodewijk IX (Saint-Louis) in de dertiende eeuw de regel in dat een in zijn eer aangetaste heer zich pas na een bedenktijd van veertig dagen mocht wreken.
Vanaf de zeventiende eeuw werd een periode van veertig dagen isolatie ingesteld voor mensen die getroffen waren door een besmettelijke epidemie (van de pest). Als vermoed werd dat een epidemie uit het buitenland afkomstig was, werden er speciale quarantaineschepen in de haven gelegd voorzien van een speciale vlag, die daarmee een signaal gaf dat andere schepen dit schip niet mochten naderen.
Later is de periode van isolatie variabel geworden, maar de term quarantaine is gebleven.

volgende keer:
neemt onze lieve heer het ervan...

un second couteau

tweede garnituur / mindere goden
('een tweede mes')

Deze uitdrukking kwam ik tegen in V13, het nieuwste boek van Emmanuel Carrère over de aanslagen in Parijs op vrijdag 13 november 2015 en de processen daarna, waarbij vooral de tweede garnituur terechtstaat. De uitdrukking gaat terug op het feit dat messen eerst dienden als wapen en op de tweede plaats gebruikt konden worden als eetgerei. Nu wordt het dus gebruikt voor handlangers van grote criminelen.

volgende keer:
halen we herinneringen op van drie vier jaar geleden...

chien qui aboie ne mord pas

honden die blaffen bijten niet
('hond die blaft bijt niet')

Aan het enkelvoud en het ontbreken van een lidwoord zien we dat deze uitdrukking al lange tijd in het Frans (en in andere Europese talen) bestaat. Figuurlijk heeft het betrekking op mensen die het ene dreigement op het andere laten volgen en daarmee in feite aangeven niet echt bereid zijn om toe te slaan. Waar ken ik dat toch van?...

volgende keer:
zoeken we naar een tweede mes...

dessins humoristiques : j'ai oublié les vers

opening van het visseizoen

Dat moet natuurlijk gevierd worden, de opening van het visseizoen, althans dat begrijpt de linkervisser als de rechter zich realiseert dat hij zijn wormen vergeten is. Les vers ('de wormen') klinkt net zo als les verres ('de glazen'). 'Geen probleem', reageert de man links, 'dan drinken we toch gewoon uit de fles?'

volgende keer:
passen we op voor blaffende honden...