het doel heiligt de middelen
Het woord fin betekent zowel 'einde' als 'doel'. Dat herkennen wij ook wel in 'doeleinde' en het voegwoord 'teneinde', maar we kunnen in onze taal niet hetzelfde woordspel maken als Camus hiernaast: 'het doel(einde) rechtvaardigt de middelen. Maar wat zal het (doel)einde rechtvaardigen?'
Zoals ik gisteren al suggereerde is de uitspraak (zonder de toevoeging van Camus) vaak toegeschreven aan Niccolò Machiavelli, maar hoezeer je hem ook zou kunnen afleiden uit zijn politieke geschriften, hij heeft het nergens zo opgetekend. Volgens anderen is de uitdrukking voor het eerst gebruikt door Philippe van den Clyte (1445-1509), heer van Commynes (Komen) die Karel de Stoute verraadde en Lodewijk de Elfde ging dienen. Maar bij hem werd de uitdrukking door sommigen verstaan als la faim justifie les moyens ('honger heiligt de middelen')...
volgende keer:
wens ik u een aangenaam etensmaal met spekjes...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten