('bij de stukken zijn')
Een pièce kan van alles betekenen in het Frans. Naast 'stuk, deel' kan het o.a. een 'muziekwerk', 'vertrek, kamer', 'muntstuk' of 'toneelstuk' aanduiden en deze lijst van voorbeelden is verre van volledig. Om nog enkele laatste voorbeelden te geven: la pièce de campagne was vroeger de curieuze aanduiding voor een gezelschapsdame (die hopelijk voor haar klanten dan ook een 'lekker stuk' was...) en in plaats van longtemps ('lange tijd') kon je vroeger ook bonne pièce zeggen, zeker als je 'aan één stuk' moest werken... De jongen op de foto ligt kennelijk even uit te rusten (bij de pakken neer, zou je kunnen zeggen) terwijl de poststukken zich om hem heen opstapelen. De jongedame in de deuropening zou hem tot werken kunnen manen omdat ze haast heeft. Er is geen tijd om bij de pakken neer te gaan hangen...
In de uitdrukking van vandaag verwijst pièces naar het negentiende-eeuwse gebruik om mensen in sommige beroepen niet per uur of per maand te betalen maar à la pièce produite ('voor ieder geproduceerd werk'). Mensen die aux pièces waren, leken daarom altijd haast te hebben. Immers, hoe meer zij produceerden, hoe meer ze betaald kregen. Of dat de kwaliteit van de producten ook ten goede kwam, is te betwijfelen. Het rotsvaste vertrouwen dat onze regeringen al decennialang hebben in de vrijemarktwerking heeft hen er misschien toe gebracht dit negentiende-eeuwse principe weer toe te passen in de gezondheidszorg, waar velen nu ook worden betaald per verrichting...
volgende keer:
hangt nog aan een draadje...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten