maandag 19 februari 2024

être rond comme...

ladderzat zijn
('zo rond als een...')

Er is zelfs een gebaar voor: je rolt je rechterhand tot een vuist voor je neus. En je kunt rond zijn als vele dingen, comme une bille ('als een knikker of biljartbal') zoals in het voorbeeld, of als een balle ('bal, kogel'), boule ('bal, bol'), pomme ('appel'), barrique ('ton'), disque ('bord'), boudin ('bloedworst'), bûche ('boomstam'), oeuf ('ei'), soucoupe ('schotel'), zéro ('nul'), petit pois ('erwt'), queue de pelle ('steel van een schop'). Maar waarom rond? Dat heeft met verzadiging te maken. Je kunt in het Nederlands je buikje rond eten. Het Franse woord saoûl ('dronken') komt van het Latijnse satur dat 'verzadigd' (vooral van eten) betekent. In de twaalfde eeuw betekende saoûl ook nog vooral 'verzadigd van eten'. Daarna verschoof de betekenis naar 'dronken' (verzadigd van drinken). Je kunt dit vergelijken met het Duitse satt dat 'verzadigd van eten' betekent en het (Zuid-)Nederlandse zat dat 'dronken' betekent. Dat lijkt me wel genoeg, nu ben ik het zat...

volgende keer:
doen we alles met mate...

1 opmerking: