donderdag 14 februari 2019

finir en queue de poisson

met een sisser aflopen
('in/als een vissenstaart eindigen')

Voor deze uitdrukking sta ik eerst even stil bij de Griekse en Noord-Europese mythologie. In die eerste waren sirenen halfgodinnen met het hoofd van een vrouw en het lichaam van een vogel die door hun gezang zeelieden het hoofd op hol konden brengen. Het Franse woord sirène gaat echter terug op de Noord-Europese variant: bovenlichaam vrouw, onderlichaam vis, juist de zeemeermin. Als je die twee een beetje door elkaar haalt, dan kun je je misschien een (heteroseksuele) zeeman voorstellen die in de ban raakt van het gezang van een sirene, vol verlangen naar het gezang en andere zaken overboord springt en naar haar toezwemt om dan tot zijn leedwezen te constateren dat ze weliswaar een zeer verlokkelijke bovenkant heeft, maar dat dat niet geldt voor haar onderlichaam.
De Romeinse schrijver Horatius vergeleek een kunstwerk dat niet helemaal coherent en harmonieus was ook al met een zeemeermin: desinit in piscem mulier formosa superne. Het heeft de bovenkant van een prachtige vrouw, maar de onderkant van een vis. 
Als nu iets 'in/als een vissenstaart eindigt' betekent dat dus dat iets veelbelovends uiteindelijk teleurstellend afloopt.
Er bestaat overigens nog een andere uitdrukking in het Frans met een vissenstaart, nl. faire une queue de poisson (lett. 'een vissenstaart maken') en dat, verwijzend naar de slingerende beweging die een vis met zijn staart maakt, staat voor iemand afsnijden in het verkeer.

volgende keer:
Wat is 'apengeld'? 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten