vrijdag 17 februari 2023

à tire-larigot

in groten getale / met emmers
('met fluittrekker')

Toen deze uitdrukking in de zestiende eeuw voor het eerst verscheen, werd deze alleen gebruikt in combinatie met drinken. Tirer betekent daarbij 'een vloeistof uit zijn bewaarplaats (zoals een fles of vat) halen'. Maar wat is dan een larigot? Tja, dat was een klein fluitje... Hadden fluitisten destijds de reputatie grote zuiplappen te zijn? Is de uitdrukking ontstaan door associatie met flûter pour le bourgeois ('zuipen als een spons', lett. 'fluiten voor de burger')? Of is er weer eens sprake van een schuine associatie met die andere fluit waar andere vloeistoffen uit te trekken zijn? 
Of hebben we weer een veel te dirty mind en gaat het gewoon om de vormovereenkomst tussen een fluit en een fles?
De Larousse komt met een heel bijzondere verklaring: in de kathedraal van Rouen hing een bijzonder zware klok die la Rigaud of la Rigaude werd genoemd (volgens sommigen omdat deze in de dertiende eeuw door aartsbisschop Eude Rigaud aan de kathedraal was geschonken). De klok was zo zwaar dat hij nauwelijks in beweging was te brengen. Door de zware inspanningen kregen de klokkenluiders flinke dorst en daarom moesten ze drinken à tire la Rigaud, wat vervolgens zou zijn verbasterd tot à tire-larigot...

volgende keer:
gaan we een bidet afschrapen...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten