In 1539 bepaalde koning François Ier (Frans de Eerste) in de Ordonnance de Villers-Cotterets dat « Nous voulons donc que dorénavant tous arrêts, et ensemble de toutes autres procédures […] soient prononcés, enregistrés et délivrés aux parties en langage maternel françois et non autrement » , dat dus alle vonnissen voortaan in de Franse moedertaal werden uitgesproken en op geen andere wijze. In het centraal geregeerde Frankrijk leidde dit er indirect toe dat in 1994 de wet Toubon in werking trad, die bepaalde dat iedere Franse burger het recht had nuttige informatie in het Frans te verkrijgen. Nu de Franse standaardtaal al eeuwenlang een feit is, zijn het niet zozeer de plaatselijke dialecten maar andere standaardtalen, en dan met name het Engels, die de Franse taal indringen. De CELF (Commission d'enrichissement de la Langue française, 'commissie ter verrijking van de Franse taal') heeft sindsdien tot taak om voor ieder vreemd (lees in de praktijk: Engels) woord dat de taal dreigt binnen te dringen een Frans equivalent voor te stellen. In officiële stukken mag alleen het door de CELF voorgestelde woord gebezigd worden, ook al blijft de Engelse indringer vaak in de omgangstaal gebruikt worden. Soms lukt het echter wonderwel. Voor e-mail (afkorting van electronic mail) werd courriel (samentrekking van courrier électronique, 'elektronische post') voorgesteld, dat met name in Canada, waar het Frans zich dagelijks in eigen land tegen het Engels staande moet houden, al snel een succes werd en het in Frankrijk gebruikelijke e-mail verdrong.
Sinds Trump aan de macht is in de Verenigde Staten werd overal ter wereld het woord fake news een algemeen bekend begrip. Sinds de negentiende eeuw bestond al de term fausses nouvelles ('vals/fout nieuws'), maar daarin ontbrak de connotatie van (kwaadaardige) moedwilligheid. Daarom stelde vorig jaar de CELF het woord infox voor, een samenstelling van infos (op zich al een afkorting van informations en de algemene benaming voor 'nieuws in de media', zoals wij het woord 'actualiteiten' gebruiken) en intoxication ('vergiftiging'). Het is dus niet zo maar 'nep-nieuws' maar nieuws dat de publieke opinie nadelig beïnvloedt, vergiftigt als het ware.
volgende keer:
doen zelfs kleine kinderen mee met de gele hesjes...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten