Oef, vandaag hebben we een verwarrende kluwen aan van elkaar afgeleide woorden uit de woordfamilie brouiller ('verwarren'), net als de twee personen op het plaatje geen wijs kunnen uit de verwarrende Georgische taal. Ze turen naar de voor hen onbekende Georgische letters en besluiten na enig nadenken dat ze zich op een andere manier zullen moeten redden (se débrouiller, lett. 'zich ontwarren') en zo vraagt de man aan de vrouw: 'Hoe zei je ook al weer 'goedendag'?' waarop zij naar hem zwaait en zegt: 'Zo!'.
Van het werkwoord brouiller ('verwarren, door elkaar halen, schudden (van kaarten bijvoorbeeld) en onmin zaaien') en zijn wederkerende variant se brouiller ('in de war raken, betrekken (van het weer) en ruzie krijgen') zijn verschillende zelfstandige naamwoorden afgeleid: zo kan de radio bijvoorbeeld een storing (un brouillage) krijgen. Misschien heeft hij last van een brouilleur ('stoorzender') of een signal brouilleur ('stoorsignaal'). Als het zicht gestoord wordt door mistflarden, spreekt men van brouillard ('mist, nevel'). Wist u dat dit woord trouwens ook een aanduiding kan zijn voor een dagboek? Wellicht heeft dat iets te maken met een van de betekenissen van het woord brouillon, nl. 'klad, eerste concept'. 'Kladpapier' heet in het Frans papier (de) brouillon en je kunt ook le brouillon d'un discours ('een concept van een redevoering') maken. Als je brouillon (bijvoeglijk naamwoord dus) bent, dan ben je 'warrig' of 'slordig'.
Nog even terug naar de mist: het Frans heeft ook een woord voor 'natte mist', nl. brouillasse en het werkwoord brouillasser is dan ook een van de vele woorden voor 'motregenen'.
Zijn je persoonlijke relaties in de war, dan heb je een brouille ('(familie)ruzie') of (een beetje verouderd) een brouillerie ('onenigheid'). Dan ben je gebrouilleerd (brouillé), wat overigens ook roereieren (des oeufs brouillés) kan overkomen. Heel vervelend allemaal, voor je het weet heb je een flinke embrouillage ('puinhoop, bende') of zelfs een embrouillamini ('wanorde, uiterste verwarring'). Men zou kunnen uitroepen: quel sac d'embrouilles ! ('wat een onbeschrijfelijke puinhoop!'), waarin embrouille niet alleen kan staan voor 'verwarring, bende' maar ook voor 'bedrog'. Een affaire très embrouillée is een 'uiterst ingewikkelde zaak' en een discours embrouillé een 'warrige redevoering'. Dat kan dan weer resulteren in een hoop verwarring (embrouillement), die door een ander weer ontward (débrouillé) zal moeten worden. Gelukkig zijn veel mensen handig genoeg (débrouillard, 'handig, gewiekst' maar ook 'bijdehand') en dankzij hun débrouillardise (of débrouille, handigheid, gewiekstheid') kan men toch komen tot de benodigde verheldering (débrouillement).
Verwarrend allemaal, nietwaar?
volgende keer:
Over gestoorde radio's gesproken, wat is een radio nog meer?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten