('zich terugtrekken op de Aventijn')
Zo ziet de Aventijn er tegenwoordig uit, een van de zeven heuvels waarop Rome is gebouwd. Om de uitdrukking van vandaag te verklaren, moeten we dan ook teruggaan naar het oude Rome van de vijfde eeuw voor Christus. Centraal staat daarbij de strijd tussen het plebs (de gewone mensen, waaronder de soldaten) en de Patriciërs (de adel, die alle macht bezit). De plebejers hadden vaak grote schulden, omdat ze gebukt gingen onder grote belastingheffingen en ze konden zelfs tot slaaf gemaakt worden om daarmee hun schulden af te betalen. Dat leidde natuurlijk regelmatig tot grote opstanden. Maar toen er tegen de Volsci gestreden moest worden, stelden de consuls voor de schulden van de plebejers kwijt te schelden en tot slaaf gemaakten hun vrijheid terug te geven in ruil voor deelname aan de strijd. Toen een eerste overwinning werd behaald, hielden de machthebbers zich echter niet aan hun beloften. Daarop trokken de plebejers zich terug op de Aventijn - de woonplaats van de meesten van hen - en zij weigerden iedere verdere deelname aan de strijd. De consuls begrepen dat ze de strijd nooit zouden kunnen winnen zonder deelname van het plebs en zij stuurden Menenius Agrippa als onderhandelaar naar de Aventijn. Hij gebruikte daarbij een parabel die later ook door La Fontaine als fabel is bewerkt. Daarin kwamen in een menselijk lichaam de ledematen (lees: de plebejers) in opstand tegen de maag (lees: de Patriciërs), die volgens hen niets ondernam, maar alleen maar voedsel ontving zonder daarvoor te werken. De ledematen weigerden langer voor de maag te werken. Even later ontdekten ze echter dat ze geen kracht meer hadden om hun eigen werkzaamheden uit te voeren. De maag leverde immers altijd de voedingsstoffen die nodig waren om het lichaam te laten werken. Beiden waren dus van elkaar afhankelijk en een lichaam kon alleen goed functioneren als beide partijen goed met elkaar samenwerkten. De parabel lijkt te hebben gewerkt, want de Patriciërs gingen zich aan hun beloften houden en gaven de plebejers zelfs inspraak bij belangrijke beslissingen. Zij mochten daarvoor volkstribunen aanwijzen.
volgende keer:
gaan we op zoek naar een klein beestje...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten