In het Noord-Franse Cormontreuil (Marne) is een aantal keren de Loufoque run georganiseerd, een 'hardloopwedstrijd' van een aantal kilometers (ca. 5 km), waarbij niet de sportieve prestatie centraal staat maar het plezier. Je mag je zo maf mogelijk uitdossen en naast hardlopen mag je ook dansen of silly walken. Het woord loufoque is een louchébem-woord dat gepopulariseerd is door de Franse komiek Pierre Dac (1893-1975). Hm, ja... louchébem, wat is dat nou weer? Wel, Fransen spelen graag met taal. In vorige bijdragen heb ik al vaker het verlan-procedé uitgelegd, dat nog heel productief is in Franse straattaal, waarbij lettergrepen worden omgedraaid: laisse béton voor laisse tomber ('laat maar zitten'), zarbi voor bizarre, tromé voor métro en Stromae voor Maestro. Daarnaast bestaat ook bijvoorbeeld het javanais waarbij de klanken -av- in lettergrepen wordt geplakt: bonjour wordt bavonjavour en Paris wordt Pavaravis. Heel irritant en vermoeiend (pénible) kan dit zijn, want iemand die het javanais beheerst, wordt al snel volstrekt onverstaanbaar: pénible wordt bijvoorbeeld pavénivablave.
Het al even maffe louchébem komt uit het argot van slagers uit Parijs en Lyon uit de eerste helft van de negentiende eeuw en bestond erin de eerste (groep) medeklinker(s) van een woord te vervangen door de letter l, om vervolgens de vervangen letter(s) zelf weer aan het eind van het woord te plakken gevolgd door een achtervoegsel als -em/ème, -ji, -oc/oque, -ic, -uche of -èche. Zo is het woord louchébem zelf dus ontstaan uit boucher ('slager'). Je vervangt de eerste b door een l, plaatst de b vervolgens achter het woord (nu geschreven als louché) en plakt daarachter het achtervoegsel -em. Toegepast op het Nederlands zou je dus iets gekregen hebben als 'lagerslem'. En zo maak je dus ook van fou ('gek, dwaas'), loufoque. Lekgok, hè, of volkomen lafmok.
En zo zie je maar, niet alleen de Britten houden van het absurde, ook de Fransen, al moet het voor die laatsten wel volgens precieze regeltjes gaan...
Tenslotte nog wat beelden van de Loufoque run in Cormontreuil. Misschien moeten we ook eens mee gaan doen, want volgens mij kan het allemaal nog veel maffer:
gaan we op zoek naar de perfecte man...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten