een schijntje / bijna niets / mondjesmaat
('de gepaste portie')
Als je réduit à la portion congrue bent, kun je nauwelijks rondkomen. Je kunt misschien nog net bekostigen wat in één hap in je mond past en daar moet je dan maar van zien te overleven.
Om de herkomst van het begrip portion congrue te begrijpen moeten we teruggaan naar de geestelijkheid in de zestiende en zeventiende eeuw. De boeren moesten de hoge geestelijkheid destijds een tiend (dîme) betalen, een tiende deel van de opbrengst van hun oogst. Daarvan bekostigde de hoge geestelijkheid de geneugten van een weelderig leven, maar een klein 'passend deel' van de tiend ging naar de lage geestelijkheid die voor die minieme beloning naar de uithoeken van het bisdom moesten reizen om bijvoorbeeld de sacramenten toe te dienen. Hoewel het woord congru eigenlijk 'passend' betekent, voldeed de karige beloning doorgaans nauwelijks of niet. De kapelaans werden afgescheept met een schijntje...
volgende keer:
nemen we een retourtje...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten