zondag 9 september 2018

ordinaire - vulgaire - grossier

gewoon - ordinair - grof

Nee, dit is geen ordinair drankje, al heb ik het zelf nog nooit geprobeerd, zo'n anijsfrisdrank. Ik denk dat ik liever een pastis drink straks in Marseille, maar wie weet is het wel verfrissend.
In ieder geval betekent het Franse ordinaire niet 'ordinair' maar 'gewoon' of 'alledaags'. Vaak ondergaan aanduidingen voor 'gewoon' een negatieve betekenisverschuiving. Denk maar aan 'gemeen': in 'het gemene volk' betekent het eigenlijk 'gewoon', maar 'gemeen' heeft vooral een negatieve betekenis gekregen ('kwaadwillend'). Datzelfde is bijvoorbeeld ook gebeurd met het Franse vilain (oorspronkelijk: dorpsbewoner, maar het heeft tegenwoordig de betekenis van 'gemeen, kwaadaardig'). Dat komt omdat mensen zich graag onderscheiden van het 'gemene volk' en er dus op gaan neerkijken.
Toch is dat met ordinaire in het Frans niet gebeurd. Dat betekent nog altijd 'gewoon, alledaags' en niet 'plat, smakeloos' of 'ongepast' zoals bij ons. Wil je dus iets of iemand 'ordinaire' noemen in het Frans, dan gebruik je bijvoorbeeld vulgaire (ook weer zo'n woord trouwens, het betekende oorspronkelijk 'van het volk') of grossier ('grof'). Daarnaast kun je ook bijvoorbeeld zeggen: C'est d'un commun ('dat is zo ordinair'), waarin dus het woord commun ('gewoon, gemeen') weer wel die negatieve betekenisverschuiving heeft ondergaan.

volgende keer:
dopen we weer ouderwets de kroontjespen in de inktpot...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten