('zwartvoeten')
Pieds noirs is de aanduiding voor Franse kolonisten die in Algerije woonden totdat dit land in 1962 na een bloedige oorlog de onafhankelijkheid verkreeg. Maar waarom werden zij eigenlijk zo genoemd? Er bestaan verschillende verklaringen voor. Sommigen beweren dat de Algerijnen de eerste Franse soldaten en kolonisten vanaf 1830 zo noemden omdat ze zwarte laarzen droegen. Anderen beweren dat de eerste Franse kolonisten zwarte voeten kregen bij het droogleggen van moerassen of bij het kneuzen van druiven. Weer anderen wijzen op de cowboy-mentaliteit van de eerste kolonisten die men vergeleek met de Indiaanse zwartvoetenstam. Dan zou er nog een soldaat uit Mayenne hebben bestaan met de naam Jean-Baptiste Piednoir die op 14 juni 1830 de Algerijnse bodem betrad. Of het zou komen van de stokers op de eerste Franse schepen die blootsvoets werkten en dus zwarte voeten kregen.
Maar begin deze eeuw toonde een onderzoeker aan dat de term aanvankelijk werd gebezigd voor de autochtone Algerijnen zelf die op blote voeten liepen. Het ging in feite om een racistische anti-Arabische aanduiding. En rond de Tweede Wereldoorlog werd de term juist door de autochtone bevolking gebruikt om vreemdelingen aan te duiden, of het nu blanke Europeanen waren of inwoners van zwart Afrika. Pas begin jaren vijftig werd de benaming pieds noirs alleen gereserveerd voor in Algerije woonachtige Fransen dankzij de kop in een veel gelezen dagblad: Les Pieds-Noirs passent à l'attaque ! ('de pieds-noirs gaan over tot de aanval') over Fransen in Casablanca die in opstand kwamen tegen de onafhankelijkheid van het land. Vanuit Casablanca verspreidde de term zich over de hele Maghreb (het huidige Marokko, Algerije en Tunesië). Aanvankelijk noemden de Fransen in Algerije zichzelf gewoon Algerijnen, maar al snel werd het negatief bedoelde pieds-noirs een soort geuzennaam die velen met trots droegen. En toen de pieds-noirs bij de onafhankelijkheid massaal gerepatrieerd werden naar Frankrijk, bleef het in dat land een naam om hen te onderscheiden van de Français de souche, de autochtone Fransen. We leren het ook nooit...
volgende keer:
Waar stuiten Fransen op als ze op een probleem stuiten?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten