('in een uienrij')
Als een boer uien plant, doet hij dat niet door ze zo maar lukraak over de akker te gooien, maar netjes op een rijtje, de een na de ander. Maar ja, dat doet hij of zij natuurlijk ook met preien, wortelen of kropsla. Waarom dus per se uien? Traditioneel wordt dit verklaard door wat er gebeurde tijdens de bijeenkomsten van de Staten-Generaal in Blois in 1576 en 1588. Daarbij had een speciale ceremoniemeester o.a. als rol de heren afgevaardigen hun plaats toe te wijzen. Deze ceremoniemeester, die begon onder koning Henri II, en die zijn taak buitengewoon serieus nam, was Artus de la Fontaine-Solaro, baron van Oignon (tevens het Franse woord voor 'ui'). Dat laatste detail zou de uitdrukking van vandaag zijn naam hebben gegeven. Alleen... in 1611, dus slechts enkele jaren later, betekende se mettre en rang d'oignons 'zich in een gezelschap begeven waar men niet thuishoort' of 'zich in een gezelschap begeven waar men niet is uitgenodigd', waarschijnlijk verwijzend naar de manier waarop boeren hun uien plantten, nl. van groter naar kleiner. In 1654 kwam de tweede (huidige) betekenis erbij en kon en rang d'oignons dus beide betekenissen hebben. Alleen die tweede betekenis 'netjes op een rij' is overgebleven.
volgende keer:
stippen we iets met twee woorden aan...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten