zaterdag 25 juni 2022

français de la rue : les jaunes

stakingsbrekers

De laatste jaren wordt geel in Franrkrijk al gauw geassocieerd met opstand en stakingen door de gilets jaunes ('gele hesjes') beweging. Dit is echter lange tijd zeker niet zo geweest. Met jaunes ('gelen') en zeker met syndicat jaune ('gele vakbond') worden al meer dan honderd jaar juist stakingsbrekers aangeduid. Om te begrijpen hoe dat komt, is een klein geschiedenislesje nodig. Op 8 november 1899 was er een grote mijnstaking in Montceau-les Mines (Saône-et-Loire). Een kleine groep mijnwerkers dat wilde doorwerken had zich met steun van enkele werkgevers verzameld in Café de la Mairie. Daarop begaf zich een hele stoet demonstranten naar het café en begon dat met stenen te bekogelen. Alle ruiten sneuvelden. De legende wil dat de eigenaar van het café vervolgens de gesneuvelde ruiten verving door gelig olie(bak)papier. Vervolgens zou die gele kleur door de stakingsbrekers als een soort geuzennaam tegen de rode socialisten zijn aangenomen, gesterkt 

'De vijand is het socialisme, leer van slavenhouders,
de vriend, is de GELE bevrijder'

door het feit dat geel ook een van de twee kleuren is van het Vaticaan, verdediger van traditionele katholieke waarden. Paul Lanoir stichtte in 1902 zelfs een 'gele vakbond' (syndicat jaune) met de naam Fédération nationale des Jaunes de France (zie affiche) die als devies had travail, famille, patrie ('werk, gezin, vaderland') dat veertig jaar later werd overgenomen door het met nazi-Duitsland collaborerende Vichy-regime van maarschalk Pétain.

De gele hesjes van tegenwoordig vinden hun inspiratie overigens merkwaardigerwijze in beide flanken, de linkse van Nupes (Nouvelle Union Populaire Écologique et Sociale) waarin de socialisten nog maar een klein splinterpartijtje vormen maar het linksere France Insoumise van Jean-Luc Mélenchon de boventoon voert, maar ook de populistisch-rechtse Rassemblement National van Marine Le Pen. 

volgende keer:
doen we een grammaticalesje...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten