faire avancer le schmilblick

de zaak vooruit helpen
('de schmilblick naar voren schuiven')

Voorwaar een curieuze uitdrukking vandaag, met een woord dat eerder Duits lijkt te zijn dan Frans, maar ook dat niet is. Het woord is in 1949 bedacht door de humorist Pierre Dac, volgens wie de Schmilblick een onmisbaar voorwerp was voor iedere huisvrouw beneden de 50: Le Schmilblick des frères Fauderche est, il convient de le souligner, rigoureusement intégral, c'est-à-dire qu'il peut à la fois servir de Schmilblick d'intérieur, grâce à la taille réduites de ses gorgomoches, et de Schmilblick de campagne grâce à sa mostoblase et à ses deux glotosifres qui lui permettent d'urnapouiller les istioplocks même par les plus basses températures (...)' Een poging tot vertaling: 'De Schmilblick van de firma Fauderche is, zo moet worden benadrukt, multifunctioneel inzetbaar, d.w.z. dat hij zowel binnenshuis kan worden gebruikt, dankzij de geringe afmetingen van zijn gorgomoches, als ook buitenshuis dankzij zijn mostoblase en zijn twee glotosifres die het mogelijk maken zijn istioplocks te urnapouilleren zelfs bij de laagste temperaturen (...)'. Volledige onzin dus. Maar al snel werd het woord in Frankrijk heel populair om er voorwerpen mee aan te duiden die zogenaamd onbegrensde mogelijkheden hadden. In 1969 en 1970 werd op de Franse televisie het programma Schmilblic uitgezonden waarin aan kandidaten een uitvergroot detail van een onbekend voorwerp werd getoond. Zij moesten vervolgens door vragen te stellen proberen te raden om welk voorwerp het ging. Als zo'n vraag de presentator verbaasde en de deelnemer gevraagd werd waarom nou juist deze vraag gesteld werd, werd nogal eens geantwoord: pour avancer le schmilblick ('om een klein beetje extra informatie te verkrijgen die het mogelijk zou maken tot de oplossing te geraken'). Dit merkwaardige televisieprogramma werd in 1975 in een sketch geparodieerd en geridiculiseerd door de beroemde humorist Coluche, waarmee de uitdrukking definitief in de Franse taal terechtkwam.

Voor wie het kan volgen:

volgende keer:
bewaren we een appeltje (?) voor de dorst...