de ratten verlaten het zinkende schip
('zijn speld uit het spel trekken')
Er bestaan verschillende verklaringen voor deze uitdrukking die al in zwang is sinds de zestiende eeuw. Zo bestond er vijf eeuwen geleden een (kinder)spel waarbij geprobeerd werd door een bal tegen een muur te kaatsen spelden weg te spelen uit een cirkel die op de grond getekend was. Je eigen speld wegkrijgen leverde een punt op. Maar dat verklaart nog niet de hele uitdrukking, waarbij het erom gaat dat je je op tijd terugtrekt uit een mogelijk ongunstige situatie. Tirer betekent niet alleen 'trekken' maar ook '(zich) terugtrekken', zoals in se tirer d'affaire ('zich eruit redden') en se tirer ('ervandoor gaan').
Dan is er tenslotte nog de seksuele connotatie. Épingle is een van de vele metaforische benamingen voor het mannelijk lid en voor een jongeman was het waarschijnlijk vaak verstandig om voor het zingen de kerk te verlaten en zijn speld dus uit het liefdesspel terug te trekken...
volgende keer:
gaan we een duikje nemen...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten