uit je doppen kijken
(zijn petroleumlampen aansteken/openen)
Deze uitdrukking hoor je niet meer zo vaak, maar is nog wel vaak in boeken terug te vinden, zeker uit de negentiende eeuw, toen quinquets (zie plaatje) nog heel veel gebruikt werden.
Het was de opvolger van de simpele olielamp, waarin een lont in een plasje olie lag, wat een zwak licht en vaak veel rook gaf. In het volgende model ging de lont door een metalen cilinder wat een veel intenser licht en veel minder rook opleverde.
De apotheker Quinquet verbeterde het ontwerp en bracht het in de handel en zo werd - zoals vaak gebeurt - een eigennaam een handelsnaam en vervolgens een soortnaam. Later werd de quinquet een metafoor voor het oog ('het licht van de ziel'). Dacht je aan de ogen zelf, dan moest je die natuurlijk openen (ouvrir), dacht je in eerste instantie aan het beeld (de petroleumlamp), dan moest je die aansteken (allumer).
volgende keer:
vragen we ons af of ook de scholen weer echt open kunnen...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten