Als je 's nachts op je kussen hebt liggen kwijlen, dan word je wakker met een vies, nat kussen. Je kussen is bezoedeld. Iets soortgelijks kan figuurlijk gebeuren met je reputatie als iemand daarover heeft lopen kwijlen...
volgende keer:
springen we over de balustrade...
De laatste jaren van zijn leven zette mijn lieve vader dit: waterig slappe koffie. Hij serveerde het feestelijk in een wijnglas, dat dan weer wel. Maar je hoeft hier niet dement voor te zijn. Bij koffie komt het nauw en iedereen heeft een andere smaak. Sommigen houden van heel straffe koffie, anderen zetten een kopje sokkensap voor je neer, want zo noemen ze dat in Frankrijk: jus de chaussettes. De uitdrukking is afkomstig uit de Frans-Pruisische oorlog in 1870. Soldaten probeerden daar koffie te zetten in grote ijzeren ketels, maar hadden geen filters. Daarvoor zetten ze sokken in. Het resultaat was een waterige tamelijk smakeloze koffie die dan ook al snel 'sokkensap' werd genoemd.
volgende keer:
gaan we kwijlen...
Tenminste... dat is de betekenis die Van Dale aan de uitdrukking geeft. Een Franse bron vertelt mij echter dat het niet zo zeer om de snelheid gaat maar om de onzekerheid over wat je moet kiezen. Welke deur moet je kiezen? Je hebt eigenlijk niet de tijd om erover na te denken, maar je moet kiezen, ook al weet je niet wat je achter beide deuren te wachten staat.
volgende keer:
hebben we slappe koffie...
- Schat, als jij leert strijken, zouden we geen schoonmaakster meer nodig hebben.
- Ja, en als jij leert hoe je de liefde moet bedrijven, hebben we geen tuinman meer nodig!
volgende keer:
kijken we tussen de deuren...
om over na te denken:
'Waarom krijgen we kinderen als we jong zijn? En niet wanneer we met pensioen zijn en eindelijk tijd hebben om voor ze te zorgen?'
volgende keer:
zoeken we een bijbaantje...
In de Nederlandse uitdrukking gunnen we degene op wiens aanwezigheid niet langer prijs wordt gesteld nog het initiatief om zich uit eigen beweging naar de uitgang te begeven, in de Franse word je als een vuilniszak bij de deur gezet.
volgende keer:
krijgen we kinderen...
In het geval van de foto heb ik wel een vermoeden, maar in de meeste andere gevallen moet ik er toch naar gissen. In de vijftiende eeuw was dat niet anders. In vroeger tijden werd nog vaak aangenomen dat het denkvermogen niet in het hoofd maar in de buik plaatsvond - denk ook maar aan onze 'buikgevoelens' - en de uitdrukking betekende toen dan ook dat je wist wat iemand van plan was. In de loop van de tijd verschoof de betekenis van de uitdrukking naar 'waartoe iemand fysiek en mentaal in staat was', 'wat zijn of haar ambitie was'.
volgende keer:
gaan we naar de deur...