donderdag 18 september 2025

faire ballon

niets eten
('bal(lon) maken')

In het argot van het einde van de negentiende eeuw stond ballon voor opgeblazen leegte, zeg maar 'gebakken lucht'. Er konden leugens of bluf mee bedoeld worden en als je de bal of ballon vergelijkt met een lege maag, dan kun je je voorstellen dat die buik misschien wel vol voelt maar absoluut niet verzadigt. Misschien tijd voor wat Haagse bluf?

volgende keer:
hangen we in de stijgbeugels...


woensdag 17 september 2025

mettre sur la paille

ruïneren
('op het stro zetten')

Bij stro denk je misschien aan een hooischuur bij een boerderij. Als iemand (of de situatie waarin je zit) je alle bezittingen inclusief je huis afneemt, zit er niet veel anders op dan op straat te gaan slapen. In vroeger tijden kon je je het misschien nog net iets aangenamer maken door in het stro te gaan liggen, maar zelfs dat is nu nog nauwelijks voorhanden...

volgende keer:
laten we een ballonnetje op...

dinsdag 16 september 2025

manoeuvre-balai

putjesschepper
('straatveger')

Ik herinner me nog van de lagere school dat er tegen leerlingen die niet zo erg hun best deden werd gezegd dat ze later waarschijnlijk putjesschepper zouden worden. Het was ook wel een stoer antwoord als iemand je vroeg wat je later wilde worden. Ik wist niet eens wat het was, maar het moest iets zijn wat weinig benijdenswaardig was. Het is in ieder geval vuil werk dat je op straat uitvoert zonder dat daar een bijzondere opleiding voor nodig is. De Franse variant van de putjesschepper is de straatveger, die je overigens nog regelmatig op bijvoorbeeld de Franse straten aantreft terwijl de individuele putjesschepper uit ons straatbeeld verdwenen is.

volgende keer:
gaan we op het stro liggen...

maandag 15 september 2025

avoir les glandes

zich kapot ergeren
('(opgezette) klieren hebben')

Op sommige verklarende websites lees ik dat met de glandes de testikelen worden bedoeld die naar boven schuiven in de balzak als het bijvoorbeeld koud is (misschien ingegeven door de betekenis van het woord gland, 'eikel' ook al zit dat aan het andere uiteinde van het mannelijke orgaan), maar waarschijnlijker is dat het naar de amandelen of keelklieren verwijst. In letterlijke zin betekent avoir les glandes 'opgezette klieren hebben' en het is volkomen begrijpelijk dat je dan flink geërgred bent. Je ontstoken klieren zijn het in ieder geval.

volgende keer:
hanteren we de bezem...

zondag 14 september 2025

dessins humoristiques : football féminin

vrouwenvoetbal

Het zal wel weer een (hetero)man zijn die dit plaatje bedacht heeft...


- Stop naar meisjes te fluiten! Ouwe viezerik!


volgende keer:
gaan we klieren...


zaterdag 13 september 2025

écran total

totale bescherming

Iedereen weet dat je - zeker bij de huidige klimaatomstandigheden - je volledig in moet smeren aan het strand met een full screen zonnebrandcrème. Full screen is écran total (lett. 'totaal scherm') in het Frans. Nou, deze familie heeft zich in ieder geval totaal beschermd...

volgende keer:
kijken we naar vrouwenvoetbal...

vrijdag 12 september 2025

faire bande à part

zich afzonderen (van het gezelschap)
('groep apart maken')

Als je even niet mee wilt doen met de rest kun je faire bande à part. Daarvoor hoef je niet met een groep te zijn, je kunt ook in je eentje een 'groep op afstand' zijn. Wel is het natuurlijk de vraag in hoeverre dit je eigen keus is.
Het woord bande is hetzelfde woord als ons 'bende'. Voor een band ('popgroep') wordt echter het woord groupe gebruikt in het Frans.

volgende keer:
smeren we ons in voor de nazomer...