avoir le bras long

lange armen hebben, overal een vinger in de pap hebben
('een lange arm hebben')

Na een kort reces op Cyprus ben ik weer online en zowel op Cyprus als in de rest van Europa wordt momenteel veel gesproken over de 'lange arm' van de Turkse president Erdogan. Overigens schijnt hij ook erg lange tenen te hebben (in het Frans: il est très chatouilleux, 'hij is makkelijk te kietelen, te irriteren'), maar dit even terzijde. De Fransen kennen dus dezelfde uitdrukking als wij om aan te geven dat iemands invloed ver strekt. Immers, als je lange armen hebt, kun je ver reiken en daarmee dus voordelen voor jezelf en voor je vrienden binnenhalen. 

volgende keer...

is het Dag van de Arbeid

Ça change de...

Dat is weer eens wat anders...
('dat verandert van...')

Gisteren stond er in Charlie Hebdo een - zoals we van hen gewend zijn - keiharde cartoon waarop twee mensen verveeld naar de tv kijken waarop verschrikkelijke beelden te zien zijn van de aardbeving in Ecuador, terwijl ze uitspreken Au moins ça nous change des attentats ('Dat is tenminste weer eens iets anders dan aanslagen...'). Een onschuldiger voorbeeld zien we op de reclame-afbeelding: Ça change de la viande - toutes les 2 semaines un nouveau défiss avec Grillis, le fromage qui se grille comme de la viande ('Dat is weer eens iets anders dan vlees - om de twee weken een nieuwe uitdagiss met Grillis, de kaas die je kunt grillen als vlees'). 

volgende keer

Laat even op zich wachten, want ik ga even me changer les idées ('mijn gedachten verzetten, op adem komen') op Cyprus. À plus!

à quoi ça rime?

waar slaat dat op?
('waar rijmt dat op?')

Als iets zo vreemd is dat het als het ware nergens op slaat, dan kunnen wij dat in het Nederlands ook 'ongerijmd' noemen, dus er bestaat wel een overeenkomst tussen beide talen. 

Dit gezegd zijnde moeten we vaststellen dat rijm een veel gebruikte techniek is in reclameleuzen, maar ook in spreekwoorden en gezegden. Hierbij dus een greep uit het Franse repertoire:

Waar wij zeggen dat kleine beetjes helpen, kun je in het Frans zeggen petit à petit, l'oiseau fait son nid (lett. 'beetje bij beetje maakt de vogel zijn nest'). Iemand die zichzelf al te nadrukkelijk staat te verontschuldigen, kan zich daarmee juist verdacht maken: qui s'excuse, s'accuse ('wie zich verontschuldigt, beschuldigt zichzelf'). 'Soort zoekt soort' is in het Frans qui se ressemble, s'assemble (lett. 'wie op elkaar lijkt, verzamelt zich'). 'Waar een wil is, is een weg' is in het Frans vouloir, c'est pouvoir (lett. 'willen is kunnen'). En eerder zagen we op dit blog al en avril, ne te couvre pas d'un fil ('april doet wat hij wil'), qui va à la chasse, perd sa place ('opgestaan is plaats vergaan') en que diable allait-il faire dans cette galère? ('waar bemoeide hij zich ook mee?'). En er zijn er nog veel meer...

volgende keer

Hoe zeg je in het Frans: 'dat is tenminste weer eens wat anders'?

être à la hauteur de

opgewassen zijn tegen / aankunnen
(lett. 'op de hoogte zijn van')

Dit is weer een mooi voorbeeld van een 'faux ami', een 'valse vriend'. Als je de uitdrukking letterlijk vertaalt, denk je te weten wat het betekent, maar dat is dus niet zo. 'Ergens van op de hoogte zijn' is in het Frans être au courant de quelque chose. Être à la hauteur de quelque chose betekent echter 'iets aankunnen', 'ergens tegen opgewassen zijn'. Je moet het woord hauteur eigenlijk iets letterlijker nemen: je bent op gelijke hoogte met iets of iemand. Op de foto staat 'Door hakken van 15cm wordt je nog geen vrouw die opgewassen is tegen... (vul maar in), Je kunt wel hakken van 15cm dragen, maar daarmee sta je nog niet op gelijke hoogte met...'.

Het is dus altijd oppassen geblazen met vertalen.

volgende keer

gaan we rijmpjes maken

hi ! han !

ia!

Gisteren zagen we al dat eenden in het Frans coin coin snateren ('snateren' is overigens cancaner), maar welke geluiden maken andere dieren in het Frans? Op het plaatje is te zien dat een ezel hi ! han ! balkt (en 'balken' is braire): 'als je (te veel) televisie kijkt, zul je een ezel worden. Ia!'.

Even een zoölogisch overzichtje:

Een kip kakelt 'tok-tok-tok'.

Une poule caquète 'cot-cot-codet'.

Een haan kraait 'kukeleku'.

Un coq chante 'cocorico' (of: pousse des cocoricos).

Een kuikentje zegt 'piep piep'.

Un poussin piaille: 'Piou piou'.

Een koe loeit: 'boe'.

Une vache mugit: 'Meuh'.

Een varken knort: 'knor knor'.

Un cochon grouine: 'Groin groin'.

Een kikker zegt: 'kwaak-kwaak'.

Une grenouille coasse: 'coa-coa'.

Een mus zegt: 'tsjilp-tsjilp'.

Un moineau chante: 'cui-cui'.

Een muis zegt: 'piep'.

Une souris couine: 'couic'.

Een hond blaft: 'waf'.

Un chien aboie: 'ouah!'

En verder:

een paard hinnikt

un cheval hennit

een kat miauwt

un chat miaule

een kat snort

un chat ronronne

een leeuw brult

un lion rugit

een wolf huilt

un loup hurle

een schaap mekkert

un mouton bêle

een bij zoemt

une abeille bourdonne

een duif koert

un pigeon roucoule

een slang sist

un serpent siffle

En hiermee zijn we uiteraard niet volledig...

volgende keer

breng ik jullie weer op de hoogte van een 'faux ami'...

ça craint!

het is er gevaarlijk
(lett. 'dat vreest')

Er is veel discussie over de vele quartiers chauds (lett. 'warme buurten') die Frankrijk kent. De benaming quartier chaud kan gebruikt worden voor 'rosse buurt', maar dat hoeft niet. Het is ook een algemene aanduiding voor buurten waar je maar beter niet in je eentje over straat kunt gaan, zeker 's nachts niet, want ça craint. Ook deze uitdrukking kan worden aangevuld met een rijmwoord: ça craint du boudin (lett. 'dat vreest bloedworst'). Nog even terug naar het eerste plaatje. Waarom zien we daar een eend rustig ronddobberen? Ook hier zien we weer de kracht van rijm in uitspraken en leuzen: craint rijmt hier op coin (lett. 'hoek', maar hier in de betekenis van 'omgeving, buurt', dus: 'het is hier in de buurt een beetje gevaarlijk'). En het woord coin wordt in het Frans ook gebruikt om het gesnater van eenden weer te geven, net als ons 'kwak'. Misschien een leuk onderwerp voor een volgende post op dit blog, dus...

volgende keer

bespreken we enkele Franse dierengeluiden.

c'est toujours la même rengaine

het is altijd hetzelfde liedje
('het is altijd hetzelfde deuntje')

Nee, rengaine is geen voetbalterm. Het betekent zoiets als 'afgezaagd deuntje', een liedje dat je al veel te vaak gehoord hebt. De variant c'est toujours la même chanson bestaat ook, maar omdat het woord rengaine al de connotatie van de hele uitdrukking heeft, neem ik die variant op in mijn blog. Ik heb nog even nagezocht waarom de uitdrukking in dit geval gebruikt werd: al zes keer op rij stond de voetbalclub Etoile op winnen om vervolgens de wedstrijd in gelijkstand of verlies te beëindigen: altijd hetzelfde liedje dus... 

Met het woord chanson bestaan nog enkele andere uitdrukkingen, zoals voilà bien une autre chanson: 'dat is weer eens wat anders' en je connais la chanson: 'dat verhaal ken ik'.

volgende keer

hebben we het over buurten waar je beter maar weg kunt blijven...

si ça vous chante

als u daar zin in hebt
('als dat u toezingt')

De uitdrukking dateert uit de negentiende eeuw, al zei Rousseau een eeuw daarvoor al comme la tête me chante ('zoals het hoofd me (toe)zingt'). Kennelijk is ça een stemmetje in het hoofd dat zingt naargelang het humeur goed is. Een variant is comme ça vous chante  (lett. 'zoals u dat toezingt', 'zoals u wilt')  en c'est comme si on chantait (lett. 'het is alsof men zingt', 'het helpt geen zier, je bereikt er geen fluit mee'). Andere uitdrukkingen met chanter: faire chanter quelqu'un (lett. 'iemand laten zingen', 'iemand chanteren'), chanter en parlant (lett. 'zingen terwijl je praat', 'zangerig praten'). Vooruit, nog twee: Qu'est-ce que tu nous chantes là? (lett. 'Wat zing je ons daar?', 'Wat vertel je ons nou weer voor onzin?') en il chante cela sur tous les tons (lett. 'hij zingt dat in alle toonaarden', 'dat heeft hij al honderd keer gezegd'). 

volgende keer

zingen we gewoon verder...

c'est pas sorcier!

daar is geen kunst aan / dat is geen kunst
('dat is niet tovenaar')

Als iets doodsimpel is, kun je in het Frans zeggen dat je geen tovenaar hoeft te zijn om het te doen. De uitdrukking spreekt dus voor zichzelf. C'est pas sorcier is ook de naam van een populair wetenschappelijk programma voor de jeugd dat al sinds 1993 wordt uitgezonden op de Franse zender France3. 

Voor wie nieuwsgierig is geworden: hier kun je een uitzending bekijken over het bestaan van buitenaardse wezens:

Volgende keer
heb ik twee concerten, dus alles over... zingen!

(ne) t'en fais pas!

Mens, erger je niet! / maak je geen zorgen

Tegenwoordig is het misschien minder populair, maar het spel is al meer dan honderd jaar oud (of misschien zelfs al anderhalf millennium, want in de zesde eeuw na Christus bestond er in India al een variant die tot op de dag van vandaag gespeeld wordt). In 1907 werd het onder de naam Mensch ärgere dich nicht ontwikkeld door de Duitser Josef Friedrich Schmidt en al snel werd het in veel landen populair, in de Franstalige wereld onder de naam (Ne) t'en fais pas. Deze uitdrukking is een verkorte versie van Ne te fais pas de soucis ('Maak je geen zorgen') waarin het zelfstandig naamwoord soucis is vervangen door en ('Maak er geen'). Overigens wordt de uitdrukking soms ook uitgebreid met une miette ('een kruimel'). De kruimel moet hier uiteraard niet letterlijk worden genomen, maar staat voor 'niet het kleinste beetje'. 

volgende keer

Hoe zeg je in het Frans dat er geen kunst aan is?

se demander si c'est du lard ou du cochon

niet weten waar je aan toe bent
('zich afvragen of het spek of varken is')

Nee, dit is niet de Franse variant voor 'vlees noch vis'. Daar zeggen de Fransen namelijk precies hetzelfde: ce n'est ni chair ni poisson. Tegenwoordig houden we vooral van mager varkensvlees, maar dat is niet altijd zo geweest en dan was het niet altijd even gemakkelijk om een duidelijk onderscheid te maken tussen vet en doorregen vlees aan de ene kant en spek aan de andere kant. Waar heb je nu mee te maken? Figuurlijk betekent deze uitdrukking dan ook dat je moeite hebt om iets of iemand in te schatten. Spreekt hij de waarheid of niet? Wat zijn zijn of haar beweegredenen? 

volgende keer

Hoe heet het spel 'mens-erger-je-niet' in het Frans?

être lessivé

uitgeput zijn
('gewassen zijn')

Als ik eerlijk ben, voel ik me momenteel zo, niet alleen omdat ik al wekenlang ieder weekend door heb zitten werken, maar daarnaast heeft mijn wasmachine het ook begeven en heb ik ruim drie weken alles met de hand moeten wassen. Sinds gisteren is dat euvel in ieder geval verholpen. Je kunt je voorstellen dat je in de op het plaatje geschetste situatie je aardig doorgedraaid voelt. Pas daarnaast op dat je je niet faire lessiver. Se faire lessiver au poker bijvoorbeeld betekent 'uitgekleed worden bij het pokeren'. Of die kleding dan ook voor je door de wasmachine wordt gehaald, is maar zeer de vraag...

volgende keer

vragen we ons af waar we aan toe zijn...

un boute-en-train

de gangmaker / het feestnummer
('de zet-in-beweging')

Het moet een gezellige boel zijn in dit restaurant in La Rochelle. Eigenlijk zegt het woord gewoon wat het betekent, al heb je er in eerste instantie misschien een andere associatie bij. Bouter betekent immers los 'verjagen' en voor je het weet zie je dus de politie een horde voetbalhooligans naar het treinstation jagen, maar je komt al dichter bij de echte betekenis als je bijvoorbeeld kijkt naar de combinatie bouter le feu ('een vuurtje aansteken') en mettre en train ('in beweging zetten') en être en train ('bezig zijn'). Een vroegere betekenis van être en train was 'psychisch en fysiek in goede doen zijn' en daarmee kunnen we dus de betekenis van het huidige boute-en-train beter begrijpen.

volgende keer

wordt er bij mij een nieuwe wasmachine bezorgd. Gelukkig maar, want drie weken met de hand wassen begint me een beetje uit te putten...

Paname

Parijs

Is Parijs helemaal in beslag genomen door de Panama papers? Er wordt inderdaad druk over gepubliceerd dezer dagen, maar de naam Paname is al veel langer een andere benaming voor de stad Parijs, net als Mokum voor Amsterdam bijvoorbeeld. Maar waarom eigenlijk? 

le chapeau panama

De naam Paname dateert van de Eerste Wereldoorlog. Waarschijnlijk heeft het te maken met de destijds overal gedragen 'panama-hoed'. Alle elegante mannen droegen destijds deze hoed en inmiddels hebben ook Parijse vrouwen de panama ontdekt. Oorspronkelijk werd de hoed gedragen door de mannen die werkten aan het Panama-kanaal. Kort daarna leidde de corruptie waarmee de bouw van dit gigantische project gepaard ging tot het beruchte Panama-schandaal, waarbij een groot aantal Franse zakenlui betrokken bleek te zijn (toch een soort Panama papers, zou je kunnen zeggen...) Deze opvolging van feiten, de elegantie van de stad, gevolgd door illusies en desillusies, zouden ertoe geleid hebben dat Parijs de bijnaam Panam(e) heeft gekregen.

Voor de liefhebbers nog een clip van de legendarische Juliette Gréco die meer dan een halve eeuw geleden haar geliefde Paname al bezong:

volgende keer:
Ons land is er berucht om zijn feestnummers. Maar heb je ook Franse gangmakers?

en avril, ne te découvre pas d'un fil

April doet wat hij wil
('Draag geen draadje minder in april')

Se couvrir betekent letterlijk 'zich bedekken' maar wordt ook gebruikt in de betekenis 'zich warm kleden', 'zich goed inpakken'. Se découvrir is daar het tegengestelde van. We kennen het verschijnsel maar al te goed en maakten het deze week ook aan den lijve mee: afgelopen zondag konden we massaal de natuur in trekken of een terrasje pakken en gisteren moesten we de wintertrui weer uit de kast halen. 'April doet wat hij wil', zeggen wij dan. De Fransen zeggen En avril, ne te découvre pas d'un fil. Maar je kunt dat optimistisch laten volgen door Et en mai, fais ce qu'il te plaît. ('en in mei doe je maar wat je wilt'). Laten we hopen dat we daar inderdaad op mogen rekenen...

volgende keer

Fransen hebben het vaak over 'Paname'. Hebben ze het dan over de 'Panama papers'?

être chocolat

de sigaar zijn
('chocolade zijn')

Deze bekende Britse acteur mag dan bijzonder in de smaak vallen, hij is wel de sigaar en binnenkort blijft er niets van hem over, zo is te vrezen...

Er bestaan drie verklaringen voor het ontstaan van deze uitdrukkingen. Hier komen ze in volgorde van plausibiliteit: van minst naar meest waarschijnlijk. De eerste verklaring zou komen uit de bokswereld: als iemand knock-out werd geslagen bij het boksen, werd hij KO genoemd. De Franse uitspraak van het Engelse woord knock out [nokahoet] zou geleid hebben tot verbasteringen als moka en chocolat.

De tweede verklaring gaat terug naar het van oorsprong Cubaanse clownsduo  uit het eind van de negentiende eeuw Footit en Chocolat (over wie zojuist een speelfilm is verschenen waarin Chocolat wordt gespeeld door 'Intouchables'-Omar Sy.). In dit succesvolle clownsduo liet de zwarte Chocolat zich steeds beetnemen door zijn kompaan en zei dan "Je suis Chocolat."

De derde en meest waarschijnlijke verklaring komt uit het boerenbedrogkaartspel bonneteau ('een-twee-drie-klaveraas'), een kaartvariant van het spelletje 'balletje-balletje' waarbij geraden moet worden onder welke van de drie steeds van plaats verwisselde bekers een bepaalde kaart zich bevindt. Dankzij de kompaan van de bonneteau, een medeplichtige die regelmatig zogenaamd mocht winnen, trapten steeds meer slachtoffers erin en lieten zich overhalen het spelletje te spelen, terwijl ze nooit zouden winnen en dus hun geld kwijt waren. De kompaan was dus het lokaas. 'Voor lokaas spelen' heet faire le chocolat en le chocolat werd vervolgens de aanduiding voor de gedupeerde.

volgende keer

Vorig weekend waanden we ons even in de zomer. Nu moet de trui weer aan. April doet wat hij wil. Ook in het Frans?

pour un oui ou pour un non

voor ieder wissewasje / om het minste of geringste
('voor een ja of voor een nee')

De Fransen zullen zich momenteel misschien afvragen waarom we in godsnaam naar de stembus gaan en misschien oordelen dat we dat voor ieder wissewasje, of zonder reden, doen: pour un oui ou pour un non. 

Tja, meer valt er eigenlijk niet te zeggen over deze uitdrukking die gewoon voor zichzelf spreekt... Nu maar afwachten wat de stemmingen opleveren en of iemand zich daar vervolgens iets van aantrekt, pour un oui ou pour un non...

volgende keer

Wat ben je in het Frans als je de sigaar bent?

con comme la lune

zo dom als het achtereind van een varken
('stom als de maan')

Ik had gewaarschuwd: vandaag zouden we er nog een schepje bovenop doen en laten we wel wezen, als je dagelijks Franse uitdrukkingen bespreekt, ontkom je er niet aan soms ook het meer vulgaire spectrum te bestrijken. Enige tijd geleden bespraken we al de 'merde-familie'. Nu is het tijd voor de 'con-clan'. Het woordje con is eigenlijk een vulgaire aanduiding voor de vrouwelijke edele delen (inderdaad k*t), maar waar wij dat woord voornamelijk als scheldwoord gebruiken om ons ongenoegen uit te spreken of om vraagtekens te zetten bij de kwaliteit van een en ander, verwijst het in het Frans meestal naar personen. Un con of un connard (de vrouwelijke varianten heten une conne, une connasse of une connarde) is een 'idioot', een 'trut' of een '(kl...)zak', zo iemand die alleen conneries ('domme dingen') uithaalt of alleen maar aan het déconner ('rondhangen', 'onzin uitkramen') is. Ook een ding kan déconner ('raar doen'). Als iemand 'raar doet', zeg je eerder: il fait le con. O.K. Dat is allemaal duidelijk, maar hoezo ben je zo stom als de maan? 

Je zou het in verband kunnen brengen met termen als lunatique ('maanziek'). Ook de Engelsen kennen hun lunatic asylum. Zo bestaat er in het Frans ook de uitdrukking être dans la lune (lett. 'in de maan zijn', 'in de bonen zijn/verstrooid zijn'), maar heel waarschijnlijk is ook de associatie met het argot (bargoens) lune, dat waarschijnlijk vanwege zijn vorm een aanduiding is voor het achterwerk (tegengestelde van het hoofd, waarin het verstand zetelt) en daarmee zijn we toch weer terug bij ons achtereind van een varken (of een koe, zo u wilt)...

volgende keer

bekijken we wat de Fransen vinden van ons referendum...

ne pas avoir la lumière à tous les étages

geen licht zijn / niet zo snugger zijn / niet goed snik zijn / ze niet allemaal op een rijtje hebben
('niet op alle verdiepingen licht hebben')

Ik wil natuurlijk geen frik zijn -  enige beroepsdeformatie is mij niet vreemd - maar degene die dit plaatje heeft gemaakt beheerst ook niet alle fijne kneepjes van de Franse taal, getuige de spelfout (hij of zij had moeten schrijven: tous les étages), maar goed... In zowel het Nederlands als het Frans bestaat er dus een associatie tussen 'licht' en 'intelligentie'. Een andere manier om hetzelfde te zeggen is: avoir une case en moins ('een hersencel minder hebben') of il lui manque une case ('hij mist een hersencel'). En om weer even op het licht terug te komen: ook het Frans kent de uitdrukking ce n'est pas une lumière ('hij/zij is geen licht').

volgende keer

doen we er nog een schepje bovenop: wat nu als je zo dom bent als het achtereind van een varken?

risquer sa peau

zijn leven op het spel zetten
('zijn huid riskeren')

De huid is een van onze belangrijkste organen. Als we hem niet hadden, hielden we het niet langer dan enkele ogenblikken vol. Hij beschermt ons tegen alle kwalijke invloeden van buitenaf. Vanaf het einde van de twaalfde eeuw staat de huid dan ook symbool voor ons leven. Risquer sa peau betekent dan ook dat je je leven in de waagschaal stelt. Je vindt deze betekenis van peau ook terug in een aantal andere uitdrukkingen als craindre pour sa peau (lett. 'vrezen voor zijn huid', 'vrezen voor zijn leven'), y laisser sa peau (lett. 'zijn huid er laten', 'het leven laten, sterven'), tenir à sa peau ('hechten aan het leven'), sauver sa peau (lett. 'zijn huid redden', 'het er levend van afbrengen') en vendre cher sa peau ('zijn huid duur verkopen').

volgende keer

Hoe zeg je in het Frans dat er bij iemand een steekje loszit?

sortir de ses gonds

uit zijn vel springen
('uit zijn scharnieren gaan')

In de zestiende eeuw verschenen in Frankrijk de eerste scharnieren in uitdrukkingen. Aangezien scharnieren bedoeld zijn om de beweging van deuren te controleren, betekende de uitdrukking se tenir sur ses gonds (lett. 'zich op/in zijn scharnieren houden') 'zich onder controle houden', 'redelijk en verstandig blijven'. Uit je scharnieren stappen betekende dus juist het tegenovergestelde: controle (over jezelf) verliezen, je verstand verliezen en in woede uitbarsten. In onze eigen uitdrukking springen we ook daadwerkelijk uit onze eigen beschermingslaag, nl. onze huid, ons vel. De Fransen doen dat liever overdrachtelijk, als een deur die uit zijn scharnieren springt. Je huid is immers een belangrijk orgaan. Daar moeten we zuinig op zijn, die moeten we duur verkopen...

volgende keer

Moet je in het Frans ook zuinig zijn op je huid?

poisson d'avril

1 april!
('aprilvis')

De algemeen aangevoerde verklaring voor het ontstaan van de 1-aprilgrappen gaat terug naar de zestiende eeuw, toen de Franse koning Charles IX besloot de gregoriaanse kalender in te voeren, waardoor Nieuwjaar niet meer werd gevierd tussen 25 maart en 1 april (tot dan toe de eerste dag van het jaar), maar op 1 januari. In Frankrijk gaf men elkaar in de nieuwjaarstijd cadeautjes (des étrennes), een traditie die tot op de dag van vandaag voortduurt. Om mensen in verwarring te brengen over het begin van het nieuwe jaar, bleven veel mensen dat echter ook doen op 1 april. De cadeautjes maakten al snel plaats voor grappige presentjes en uitnodigingen voor niet-gehouden feestjes en zo was de 1-aprilgrap geboren. 

Het klinkt allemaal heel plausibel tot... er ook een verwijzing naar een 1-aprilgrap werd gevonden in een bron uit 1508. Is de officiële verklaring daarmee zelf een aprilgrap? We zullen het nooit weten.

Maar dan die vis... Die kennen we in Nederland weer niet. De simpelste vorm van 1-aprilgrappen in Frankrijk (denk aan ons "je veter zit los!" of "je gulp staat open") bestaat erin een papieren vis te plakken op iemands rug. Ook die traditie lijkt te bestaan sinds de zestiende eeuw en heeft misschien te maken met de vastentijd. De nieuwjaarscadeautjes die men in maart/april aan elkaar gaf, waren meestal voedingsmiddelen en aangezien de nieuwjaarstijd vaak samenviel met de vastentijd, was het eten van vlees verboden, en gaf men elkaar dus meestal vis cadeau. Toen de 1-aprilgrappen eenmaal in zwang kwamen, waren nepvissen de meest voorkomende cadeautjes.

volgende keer
Wie door iemand flink wordt beetgenomen, kan nog wel eens uit zijn vel springen. Maar hoe doe je dat op zijn Frans?