zondag 26 mei 2019

volant

stelend - vliegend - shuttle - stuur

Het woord heeft meer betekenissen, maar ik beperk me tot de belangrijkste. Allereerst is het goed om op te merken dat volant het tegenwoordig deelwoord is van zowel het overgankelijke voler ('stelen'), waarvan ook de woorden vol ('diefstal') en voleur ('dief') zijn afgeleid, als van het onovergankelijke voler ('vliegen') waarvan woorden als vol ('vlucht'), voleter ('fladderen') en volière ('vogelkooi') zijn afgeleid.
Daarnaast is een volant ook een 'vliegwiel' of 'autostuur'. 'Aan het stuur zitten' is in het Frans être au volant of tenir le volant en 'achter het stuur gaan zitten' is se mettre au volant. Een volant is ook de Franse benaming voor een 'shuttle' zoals die bij badminton gebruikt wordt. Je kunt zelfs zeggen jouer au volant in plaats van jouer au badminton. 
En een 'vlieger', is dat dan ook een volant ? Nee, dat is een cerf-volant (lett. 'vliegend hert'). Dat lijkt een merkwaardige benaming voor dit oude stuk speelgoed. Je zou kunnen denken dat dat is afgeleid van het 'geweidragende' insect, maar dat is niet het geval. Vroeger werd de vlieger gespeld als serp-volant waarbij serp een verkorte vorm was van serpent ('slang'). De vlieger is namelijk afkomstig uit het China van de vierde eeuw voor Christus en was gemaakt in de vorm van een vliegende slang of draak (het bestaat nog steeds in deze vorm). In het Duits noemen ze een vlieger dan ook ein Drachen.

volgende keer:
laten we onze spierballen rollen...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten