('in het eenvoudigste apparaat')
Als je tegenwoordig aan een apparaat denkt, zie je misschien een mixer voor je of een koffiezetapparaat, en de Fransen misschien nog een camera (appareil photo) of zelfs een beugel (appareil dentaire). Maar daarnaast bestaat in het Frans het werkwoord appareiller dat o.a. 'optuigen' betekent. In de elfde eeuw betekende het werkwoord 'voorbereiden' (uit het Latijn apparere) en het ervan afgeleide zelfstandige naamwoord apparat (waarin wij ons 'apparaat' herkennen), later appareil, betekende 'voorbereidsel' en in de zestiende eeuw ook 'verloop van een ceremonieel'. Voor zo'n goed voorbereid ceremonieel heb je natuurlijk ook een ceremonieel (pronk)kostuum nodig, un costume d'apparat en zo is apparat en later appareil dus ook 'verschijning, uiterlijk' gaan betekenen en kwamen steeds meer invloedrijke mensen en grand appareil naar belangrijke bijeenkomsten. Aan zo'n outfit moest veel aandacht en voorbereiding besteed worden. De beroemde tragediedichter Racine gebruikte misschien voor het eerst in de Franse literatuur het woord appareil in de betekenis die we vandaag bespreken als hij in Brittanicus (1669) een mooie dame beschrijft als Belle, sans ornement, dans le simple appareil / D'une beauté qu'on vient d'arracher au sommeil ('Mooi, zonder opsmuk, in de eenvoudige outfit (excusez de wel heel moderne hertaling) / Van een schoonheid die zich net van de slaap heeft losgerukt') waarin de eenvoudige outfit staat voor het nog ongekleed zijn. Aan een adams- (of zo u wilt eva-) kostuum heeft men weinig werk uiteraard...
volgende keer:
bespreken we een typisch Franse tafelgewoonte...
Geen opmerkingen:
Een reactie posten