maandag 13 maart 2023

blanc-bleu

onschuldig / eerlijk / zonder strafblad
('wit-blauw')

Iemand die eerlijk en te vertrouwen is, kan in het Frans blanc-bleu genoemd worden (overigens wordt het ook vaak ontkend: iemand die niet helemaal te vertrouwen is, is dus pas (entièrement) blanc-bleu). Maar vanwaar deze kleurencombinatie? Om te beginnen staat zowel in het Nederlands als in het Frans (en ik vermoed in de meeste zo niet alle Europese talen) de kleur wit symbool voor puurheid, zuiverheid, onschuld en vertrouwen. Traditioneel trouwt (trouwde?) een bruid die nog maagd is, in het wit. Aan iemand die je kunt vertrouwen, kun je een blanco cheque (un chèque en blanc) uitschrijven. Je vertrouwt erop dat degene voor wie de cheque bestemd is er een goed gebruik van zal maken. Laisser en blanc betekent 'iets open laten': het staat dus ook letterlijk en figuurlijk voor een 'onbeschreven blad'. Als je iemand de vrije hand laat of een volmacht geeft, geef je hem of haar carte blanche. 
Met bleu kun je deze reinheid en betrouwbaarheid nog versterken en dat ligt in het Frans meer voor de hand dan in het Nederlands. Iemand die nog naïef en onschuldig is en door gebrek aan ervaring nog een onbeschreven blad is, heet bij ons een groentje, maar in het Frans een bleu. Un steak bleu is een haast maagdelijke biefstuk, want nauwelijks dichtgeschroeid (een stapje zuiverder dus nog dan een steak saignant). Iemand die heel sentimenteel is, is fleur bleue. 
Bleu
leent zich bovendien extra goed om blanc te versterken omdat het niet alleen voor een verdubbeling zorgt, maar het ook nog eens allitereert met het eveneens met bl- beginnende blanc. Een extreem zuivere diamant wordt ook blanc-bleu genoemd...

volgende keer:
gaan we een peer splijten...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten