donderdag 11 oktober 2018

la substantifique moelle

de kern van de zaak, datgene waar het wezenlijk om gaat
('het voedzame merg')

In de zestiende eeuw, de eeuw van de Franse Renaissance, schreef François Rabelais (1494-1553) humoristische boeken over de goedmoedige reuzen Gargantua en Pantagruel. In zijn voorwoord bij Gargantua (1534) waarschuwde hij de lezer niet te passief te lezen, omdat er onder de koddige verhalen een diepere boodschap verborgen lag: il faut rompre l'os et sucer la substantifique moelle ('je moet het bot breken en het voedzame merg eruit zuigen', spreek trouwens uit: [mwal]). En dan krijgen de altijd naar wijn (wijsheid en kennis) dorstige reuzen ineens een andere betekenis, of de broeder Jean des Entommeures die als enige ten strijde trekt tegen vijanden die de wijngaard van het klooster plunderen terwijl al zijn medebroeders zich hebben opgesloten in de kerk en Gregoriaanse gezangen aanheffen om de vijanden te verdrijven. Als hij zijn broeders optrommelt om mee ten strijde te trekken om de wijn (wijsheid en kennis dus) te beschermen, reageren die geschokt: Quoi ? Troubler ainsi le service divin ('hoe durf je zo de goddelijke dienst te verstoren') waarop Jean doodgemoedereerd antwoordt dat ze zich beter om de service du vin ('de dienst van de wijn', dus de zaak van kennis en wijsheid) kunnen bekommeren...

volgende keer:
zorgen we voor enige opschudding...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten