zaterdag 20 oktober 2018

un pique-nique

een picknick

Het Frans neemt tegenwoordig veel Engelse woorden op in de taal, maar pique-nique is er daar niet een van. Het is juist door het Engels uit het Frans overgenomen (de Engelse woordenschat is trouwens al bijna duizend jaar lang voor meer dan de helft van Franse oorsprong, maar dat even daargelaten). Het woord is in de zeventiende eeuw voor het eerst opgetekend in de Franse taal in de vorm faire un repas à pique-nique ('een picknickmaaltijd maken'), waarin iedere deelnemer aan de maaltijd zijn kleine bijdrage leverde (iets wat overigens in Franse families of vriendenkringen nog steeds veel voorkomt). Een eeuw later ontstond de verkorte uitdrukking faire un pique-nique zonder dat de betekenis veranderde. Zo'n maaltijd kon buiten plaatsvinden, maar ook binnen bij iemand thuis of zelfs in een herberg.
Maar hoe is het woord zelf tot stand gekomen? Piquer, dat we nu vooral kennen als 'prikken' of 'pikken, jatten' had vroeger dezelfde betekenis als picorer (nu vooral 'pikken (van vogels), scharrelen, voedsel zoeken) 'kleine beetjes eten'. En nique (nu een werkwoordsvorm die 'neuk' betekent...) betekende 'een kleine hoeveelheid, zonder veel waarde'. Omdat beide woorden rijmden, werd het gekozen als de aanduiding voor het meebrengen van allerlei kleine hoeveelheden eten waaraan iedereen mee kon happen. 
Nu heeft het dezelfde betekenis die wij en de Britten eraan geven (met een mand en een deken op het platteland...), maar het wordt ook wel gebruikt in de betekenis van 'lunchpakket'. Als je bijvoorbeeld een wandelvakantie houdt langs chambres d'hôte, dan kan de eigenaar van de chambre d'hôte je een petit pique-nique meegeven voor onderweg...

volgende keer:
Krijg je van de dokter een recette mee of is dat vrij uitzonderlijk?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten