zondag 21 juli 2019

gène - gêne

gen - gêne - gêneer(t) - geldgebrek - hinder(t) - (over)last - verlegenheid

Het woord gène met een accent grave is een 'gen', een erfelijkheidsdrager op een chromosoom dus. Gêne met een accent circonflexe daarentegen is ofwel een werkwoordsvorm (1e of 3e persoon enkelvoud) van het werkwoord gêner ('hinderen, belemmeren, in verlegenheid brengen') of het zelfstandig naamwoord (la) gêne dat naast de door ons overgenomen betekenis van 'gêne, verlegenheid' ook de betekenis van 'hinder' of 'overlast' heeft. Zo betekent gêne acoustique 'geluidshinder'. Je kunt ook lichamelijk gêne ondervinden in het Frans, bijv. als je zegt dat je sens de la gêne dans le genou, dan betekent dat niet dat je je gêneert voor je knieën, maar dat je last hebt van je knie. Een bijzondere betekenis heeft het woord in de uitdrukking être dans la gêne, dan heb je namelijk geldgebrek. Tenslotte kun je ook sans gêne zijn. Dan gedraag je je ongedwongen en trek je je niets van anderen aan. Dat kan zelfs als zelfstandig naamwoord gebruikt worden: un sans gêne is een brutale vlerk.

volgende keer:
weten we onze hand te leggen op een nieuwe uitdrukking...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten