vrijdag 6 mei 2022

carpe diem

carpe diem / pluk de dag

De uitdrukking van vandaag is net als in het Nederlands rechtstreeks uit het Latijn overgenomen. Er bestaat overigens ook een vertaalde versie ('pluk de dag'), nl. Cueille le jour. Het is de optimistische renaissanceversie van het Middeleeuwse memento mori ('gedenk te sterven'), want iedere dag kan je laatste zijn. Je kunt dus maar het beste van het moment profiteren. In de Renaissance werd vaak het motief van de roos gebruikt, die net als de schoonheid van een jonge vrouw maar even duurde om vervolgens snel te verwelken. Ook de in het zand geschreven spreuk zal snel door de branding worden weggevaagd.

Overigens is carpe diem maar een deel van de volledige uitdrukking. Voluit luidde het carpe diem quam minimum credula postero ('pluk de dag en wees zo min mogelijk nieuwsgierig naar de toekomst'). Het is het laatste vers van een gedicht van Horatius, waarin hij de voorgaande verzen samenvat. In het gedicht wil hij Leuconoë, een jong meisje dat lang wil leven, overtuigen dat ze vooral nu moet genieten van het leven dat ze leidt, of er nog vele jaren volgen of niet.
De 'prince des poètes' Pierre de Ronsard gebruikte vijftien eeuwen later hetzelfde argument om jonge meisjes te smeken vooral niet hard to get te spelen, aangezien hun charmes en schoonheid snel zullen verwelken en ze dus in plaats van een mooie roos een muurbloempje zullen zijn...

volgende keer:
ligt als een steen op mijn maag... 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten