dinsdag 12 april 2022

dès potron-minet

voor dag en dauw / bij het krieken van de dag
('vanaf kattenkont')

Voorwaar een merkwaardige uitdrukking vandaag. Het woord potron bestaat alleen maar in deze uitdrukking en is een verbastering van poistron wat weer afkomstig is van het Latijnse posterio ('achterste'). Een minet is een poesje. Maar wat heeft een poezenkontje met een vroeg tijdstip te maken?

In de zeventiende eeuw luidde de uitdrukking nog dès potron-jaquet waarbij met een jaquet een eekhoorn bedoeld werd, een beestje dat al heel vroeg in de ochtend, voor dag en dauw, driftig in de weer is. Het beestje ontwaakt lang voordat wij mensen dat doen en laat ons dus - druk in de weer - meteen zijn achterste zien. In ieder geval kun je zeggen dat hij duidelijk uit zijn luie reet is gekomen.

De stadsbewoner in latere eeuwen was niet meer bekend met bosbewoners als de eekhoorn, maar wel met katten, die misschien de hele dag languit liggen, maar 's ochtends ook al heel vroeg in de weer kunnen zijn. Vandaar dat het eekhoornkontje is vervangen door het poezenkontje...

volgende keer:
krassen we beleefd op, met een buiging...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten