maandag 17 oktober 2022

le pot au noir

de doldrumzone
('de pot in het donker / de builenpot')

Deze zone vlakbij de evenaar waar de noordelijke en zuidelijke passaatwinden elkaar ontmoeten is berucht om zijn gevaarlijke weersomstandigheden. Er worden voortdurend grote cumulonimbuswolken gevormd waarin zich enorme onweersbuien ontwikkelen, die gepaard gaan met windvlagen uit alle richtingen of juist volkomen windstilte die daarmee de scheepvaart ernstig bemoeilijken. Maar waarom heet deze zone in het Frans le pot au noir ? De term is afkomstig van een soort blindemanspelletje uit de zeventiende eeuw. Als de geblinddoekte speler ergens tegenaan dreigde te lopen, riep men: Gare au pot au noir ! ('Pas op voor de pot in het donker / de builenpot'). Ik suggereer hier o.a. de betekenis 'builenpot' omdat un noir destijds ook stond voor een buil of een bult die je kon oplopen als je ergens tegenaan stootte. Eind negentiende eeuw werd een gevaarlijke situatie een pot au noir genoemd. De doldrumzone geldt duidelijk als zo'n gevaarlijke situatie. Het woord doldrum dat in het Engels wordt gebruikt, heeft ook een opmerkelijke herkomst. Men zegt wel dat het een combinatie is van de woorden dulled ('sloom gemaakt') en tantrum ('woedeuitbarsting, driftbui') wat de tegenstrijdige weersomstandigheden misschien goed weergeeft.

volgende keer:
gaan we naar Verweggistan...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten