woensdag 24 februari 2021

démon de midi

midlife crisis
('demon van twaalf uur')

De Hebreeuwse gewoonte om niet alle klinkers te schrijven heeft tot meerdere vertaalfouten geleid van de Bijbel. Dat heeft soms ernstige gevolgen gehad, zoals de gehoornde Mozes van Michelangelo (waarover een andere keer misschien meer). De demon van twaalf uur is hier ook een voorbeeld van. In een van de psalmen worden de plagen beschreven die een mens 's nachts en overdag kunnen kwellen. Daarin werd het woord yâshûd ('datgene wat verslindt/verteert') door de Griekse vertalers gelezen als shêd, wat 'demon' betekent. De Griekse vertaalfout werd in de Romeinse Vulgata overgenomen als daemonius meridianus ('demon/duivel van de middag').
In de zeventiende eeuw ontstond hieruit in het Frans de zegwijze le démon de in de betekenis van 'de (slechte) verleiding van...' zoals in le démon du jeu ('de verleiding van het spel') en le démon de la chair ('de verleiding van het vlees') en midi ('middag, twaalf uur') werd hierin metaforisch geïnterpreteerd als 'de helft van het leven, halverwege het leven', maar ook als 'het midden van het lichaam', waar de vleselijke lusten zich concentreerden. Het idee van de midlife crisis van een man die halverwege zijn leven op zoek gaat naar seksuele escapades buiten het huwelijk was hiermee geboren. Inmiddels staat de démon de midi voor de gehele midlife crisis, een existentiële levenscrisis dus.

volgende keer:
laten we Gods water over Gods akker lopen...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten