vrijdag 19 februari 2021

ventre affamé n'a pas d'oreilles

honger is een slechte raadgever / eerst komt het eten, dan de moraal
('uitgehongerde buik heeft geen oren')

Toen ik nog beneden de rivieren woonde, ging ik meestal carnaval vieren in Kaaiendonk (voor leken 'Oosterhout') tussen de smulnarren. Het devies tijdens die vier dagen voor vastenavond was 'eerst eten' omdat de Brabantse stad bij de aanleg van de spoorlijn tussen Breda en Tilburg de boot (of eigenlijk de trein) gemist had omdat de gemeenteraad het belangrijker vond om op het moment suprême dat over het traject besloten zou worden eerst te eten. Dit heeft slechts heel indirect te maken met de uitdrukking van vandaag maar het geeft in ieder geval wel aan hoe belangrijk het voor de mens is om goed gevoed te zijn. Dat wist men al twee eeuwen voor het begin van onze jaartelling toen de uitdrukking voor het eerst opgetekend werd. Als iemand extreme honger heeft, is hij snel bereid grote risico's te nemen en niet te luisteren naar zijn verstand, als hij maar te eten krijgt. Dat zal bij de Oosterhoutse ambtenaren wel niet het geval geweest zijn, maar zelfs in hun geval heeft de rede het onderspit gedolven. 
Het zou de Romeinse bestuurder Cato geweest zijn die de uitdrukking voor het eerst gebezigd heeft in de vorm 'het is moeilijk in gesprek te gaan met de buik, want die heeft geen oren'. François Rabelais gebruikte de uitdrukking voor het eerst in de huidige vorm en ook Jean de La Fontaine gebruikte haar in de fabel Le milan et le rossignol ('de wouw en de nachtegaal').

volgende keer:
gaan we kwekken als een ekster...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten