dinsdag 13 september 2022

au trente-sixième dessous

in een zwart gat (vallen) / in de put (raken) / aan lager wal (geraken)
(in de zesendertigste verdieping onder het toneel')

Dessous betekent 'eronder' en als zelfstandig naamwoord o.a. 'onderzetter', maar in de uitdrukking van vandaag verwijst het naar ruimten onder het toneelpodium, waar rekwisieten worden opgeborgen en zich toneelmachinerieën bevinden. De Opéra Garnier in Parijs had in de negentiende eeuw drie van die onderverdiepingen. Als een acteur zich schaamde voor slecht toneelspel, kon hij zich niet verder verbergen dan in de derde, onderste verdieping onder het toneel. Dieper kon je niet zakken. Als een stuk werd uitgefloten, werd dan ook wel gezegd dat het tombée dans le troisième dessous was. De uitdrukking kreeg al snel een figuurlijke betekenis voor mensen die op een andere manier in de put of aan lager wal raakten. En dan komt de overdrijving om de hoek kijken. Drie onderverdiepingen zijn niet meer genoeg. Het worden er al snel veertien en uiteindelijk zelfs zesendertig. 

volgende keer:
hebben we het over de hond en de bisschop...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten