Dit is best een moeilijke, omdat het Nederlandse woord 'krijgen' in veel meer contexten gebruikt kan worden dan het letterlijke 'ontvangen' (recevoir). Als je het woord recevoir gebruikt moet er echt sprake zijn van een 'transactie' waarbij iets van de ene persoon naar de andere gaat. Dat kan letterlijk zijn, zoals in het geval van een brief (j'ai reçu beaucoup de lettres, 'ik heb veel brieven gekregen), maar ook om immateriële zaken: j'ai reçu beaucoup de compliments ('ik heb veel complimenten gekregen'). Nog een aantal dingen die je kunt 'recevoir': une récompense ('een beloning'), une succession ('een erfenis'), un ordre ('een bevel'), une correction ('een correctie, een bestraffing').
Maar als je bijvoorbeeld wilt zeggen dat je kinderen wilt krijgen, dan ligt het werkwoord recevoir niet voor de hand, aangezien het hier doorgaans niet om een transactie gaat. In dit geval zul je eerder gewoon het werkwoord avoir ('hebben') gebruiken in een andere tijd dan de tegenwoordige tijd: je voudrais avoir beaucoup d'enfants ('ik zou graag veel kinderen krijgen'). In de voltooide tijd kun je dit werkwoord trouwens ook vaak gebruiken in plaats van recevoir: j'ai eu beaucoup de cadeaux le jour de mon anniversaire ('ik heb veel cadeaus gekregen op mijn verjaardag').
Als het om documenten en officiële blijken van waardering gaat, kun je het werkwoord obtenir ('verkrijgen') inzetten: obtenir un diplôme, obtenir de bonnes notes ('een diploma krijgen, goede cijfers krijgen').
Gaat het om een ziekte, dan zul je eerder attraper (lett. 'vangen') gebruiken: j'ai attrapé une grippe, un rhume ('ik kreeg de griep, ik heb kou gevat'). Ook het woord prendre is hier soms mogelijk: j'ai pris un rhume ('ik heb kou gevat'). Je kunt ook meer zelfvertrouwen krijgen: prendre de l'assurance.
Maar hoe minder letterlijk het gaat om een transactie, hoe lastiger het wordt om 'krijgen' te vertalen met een van bovenstaande werkwoorden. Vaak is het beter om de zin om te draaien en de 'gever' onderwerp te maken van de zin. Ik geef een paar concrete voorbeelden:
'dit kind krijgt niet genoeg aandacht' : on ne s'occupe pas assez de cet enfant (lett. 'men zorgt niet goed genoeg voor dit kind')
'ik heb veel complimentjes gekregen': on m'a fait beaucoup de compliments.
'hoe krijg je het in je hersens?': non, mais qu'est-ce qui te prend?
Je zou een heel boek vol kunnen schrijven over alle mogelijke uitdrukkingen met 'krijgen', zo veel uiteenlopende betekenissen kan dat werkwoord in het Nederlands hebben. Je zou het daardoor bijna een onvertaalbaar woord kunnen noemen. Bouw langzaam je kennis van het Frans op, waardoor je niet meer hoeft te vertalen...
volgende keer
laat misschien weer even op zich wachten... maar ik kom terug!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten