maandag 3 februari 2020

de bon/mauvais aloi

van bedenkelijk allooi
('van slecht allooi')

In het Frans rijmt het mooi: Robin des Bois et le roi de mauvais aloi ('Robin Hood en de koning van slecht allooi'). Overigens is het in het Frans veel gangbaarder om 'van goed allooi, conform de goede smaak' te zijn (de bon aloi). De mauvais aloi is in onbruik geraakt. Voor zover ik weet, is dat in het Nederlands juist andersom. Wat zegt dat over onze goede smaak? 
Het is hoe dan ook een oude uitdrukking die al dateert uit de dertiende eeuw toen het werkwoord aloier bestond dat 'gepaard gaan, verbinden' betekende, het latere allier (denk aan ons 'geallieerd'). Het woord zit ook in alliage ('alliage, legering'). Als een vorst voor het slaan van munten een alliage met een lager gehalte aan edelmetalen gebruikte, kon hij er dus munt uit slaan. Hij sloeg dan dus munten van mauvais aloi ('een slechte legering'). De betekenisverschuiving van 'legering' naar 'kwaliteit' is dan maar een kleine en voor de hand liggende.
Moeten wij uit het voorgaande afleiden dat er in de Nederlandse geschiedenis meer valsemunters hebben bestaan dan in de Franse?...

volgende keer:
houden we het hoofd koel...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten