donderdag 27 februari 2020

être la coqueluche

de publiekslieveling zijn / iemands oogappel zijn
('de kinkhoest zijn')

'Ik ben de publiekslieveling en de dorpscasanova' pocht de haan (le coq) waarop de ezel geïrriteerd reageert: 'Laten we het ergens anders over hebben'. 
Maar hoe kan de kinkhoest iemands oogappel zijn? Over de precieze herkomst van het woord coqueluche met zijn twee heel verschillende betekenissen tast men vooralsnog in het duister, maar zeker is dat het woord voor het eerst verscheen in de vijftiende eeuw toen het in de vorm van coqueluchon een aanduiding was voor een soort hoofdkap (capuchon) die vrouwen droegen. Misschien heeft de ziekte mede de naam gekregen onder invloed van het woord coq ('haan') vanwege het geluid dat de zieken voortbrachten als ze hevig hoestten. Een hoofdkap - het woord zegt het al - wordt op het hoofd gedragen, op het hoofd gezet. Iets op je hoofd zetten/dragen is in het Frans se coiffer en de figuurlijke betekenis van se coiffer de is 'verzot zijn op, weglopen met' net als avoir le béguin pour. Avoir un béguin betekent 'een vriendje/liefje hebben'. En wat is een béguin letterlijk? Inderdaad, een begijnenkap, waarmee we dan toch weer terug zijn bij de coqueluche/coqueluchon...

volgende keer:
bewonderen we de zonsopkomst...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten