maandag 19 oktober 2020

un ballon d'essai

een proefballon / een ballonnetje oplaten 

Nou ja, ballonnetje... het gaat hier wel degelijk om een grote luchtballon. In 1783 slaagden de gebroeders Montgolfier er voor het eerst in mensen in een luchtballon het luchtruim te laten verkennen in een grote linnen met papier bedekte luchtballon. Al snel besefte men dat de weersomstandigheden en dan met name luchtstromingen in hogere luchtlagen heel anders konden zijn dan op het aardoppervlak en daarom liet men steeds vaker onbemande proefballonnen op voordat mensen in het mandje stapten. Aanvankelijk was de angst voor het deelnemen aan een ballonvaart zo groot dat men voor de eerste bemande tocht vrijwilligers zocht onder ter dood veroordeelden. Maar zelfs die gaven de voorkeur aan een publieke executie boven een gevaarlijk experiment hoog in de lucht. Daarom werd de eerste 'bemande' ballonvaart uitgevoerd door dieren. Op 19 september 1783 stapten in Versailles - aangemoedigd door koning Lodewijk XVI, Marie-Antoinette en een menigte van honderdduizend toeschouwers - een schaap, een haan en een eend in het mandje. Aan de vlucht kwam na 3,5 km en acht minuten een plotseling einde doordat een windstoot een scheur in de ballon veroorzaakte. Bij de landing zaten de haan en de eend ineengedoken, maar het schaap stond rustig in een bos van het stro (de brandstof) te eten. Het schaap Montauciel ('hemelbestormer') eindigde zijn leven in de koninklijke dierentuin. De eerste bemande vlucht vond overigens een maand later plaats, op 15 oktober, met als inzittende de natuurkundige Jean-François Pilâtre de Rozier. Maar bij beide vluchten zat de ballon nog met touwen aan het aardoppervlak vast. Pas bij de derde poging was sprake van een echte vrije vlucht en in die vlucht zaten ook op het advies van de koning twee ter dood veroordeelden die overigens na de geslaagde vlucht gratie ontvingen...

volgende keer:
schreeuwen moord en brand...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten