donderdag 25 januari 2018

un fesse-mathieu

een krentenkakker
('iemand die Mattheüs een pak voor zijn billen geeft')

In beide uitdrukkingen speelt het achterwerk een rol, zij het op een geheel andere wijze. Het werkwoord fesser betekent 'een pak slaag, billenkoek geven', afgeleid van het woord fesse ('bil'). Hoewel... dat schijnt eerder een volksetymologie te zijn, door de toevallige overeenkomst van fesser (dat eigenlijk 'slaan met een roe' betekent) met het woord fesse voor 'bil'. Maar wat heeft het afranselen van Mathieu te maken met gierigheid en uitpersing? 
Mathieu is de evangelist en apostel Mattheüs, die, voordat hij zich bekeerde, tollenaar was en dus belasting inde. In vroeger tijden werden woekeraars dan ook les confrères de Saint-Mathieu genoemd. In de zestiende eeuw was mathieu een aanduiding voor een schuldeiser en fesser Saint-Mathieu betekende 'uitpersen, woekerprijzen vragen'. Er is wel geopperd dat dat fesser in de uitdrukking terecht is gekomen om daarmee aan te geven dat iemand die woekerprijzen vroeg daarmee de evangelist Mattheüs in een kwaad daglicht stelde door zijn eerdere beroep uit te oefenen. Maar helemaal zeker weten we het niet...

volgende keer:
Kun je in het Frans ook voor de kat zijn k.. werken?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten