We hebben al eens de pessimistische natuur van de Fransen besproken en het mag ons dus niet verbazen dat de Fransman geen woord heeft voor ons begrip 'meevallen'. Als je er de Franse Van Dale op naslaat, vind je vertalingen als être/se révéler mieux/moins difficile/moins cher (enz.) qu'on ne s'y attendait ('beter/minder moeilijk/minder duur (enz.) blijken dan men had verwacht'). Maar er bestaat wel een zelfstandig naamwoord met de betekenis 'meevaller, buitenkansje' en dat is het merkwaardige aubaine. Waar komt dat woord vandaan? Daarvoor moeten we terug naar de tijd voor de Franse Revolutie, het Ancien Régime. Als in die tijd een niet genaturaliseerde vreemdeling in Frankrijk kwam te overlijden, mocht de koning beslag leggen op diens eigendommen. Dit recht - dat in 1819 definitief werd afgeschaft - stond bekend als het droit d'aubaine en dat is weer afgeleid van het woord aubain ('vreemde' van alibanus, 'van een ander rechtsgebied'). Zo'n onverwachte erfenis was natuurlijk een buitengewone meevaller, een buitenkansje voor de vorst om zich te verrijken. Het recht bestaat al twee eeuwen niet meer, maar nu kan iedere gewone Fransman zich ook verheugen op zo'n onverwachte aubaine.
volgende keer
Kun je in het Frans ook in hetzelfde schuitje zitten?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten