maandag 14 december 2015

À vos souhaits!

Gezondheid!
(lett. 'Tot uw dienst! / Zoals u wilt!')

('Wat is uw wens? Hatsjie! Tot uw dienst!')

In bijna alle talen wenst men iemand die niest gezondheid toe (zelfs in de Verenigde Staten gebruikt men in zulke situaties de Duitse uitdrukking 'Gesundheid') of men roept Gods zegen over de ander af ('God bless you', of zoals onze zuiderburen wel zeggen 'God zegene u'), zo niet de Fransen. Natuurlijk bestaat in het Frans de uitdrukking Santé, een verkorte versie van A votre santé! maar dat wordt gezegd wanneer het glas wordt geheven.

Maar waarom zegt men in het Frans 'tot uw dienst', alsof je de geest uit de fles bent die je wens wil vervullen nadat Aladdin over de toverlamp heeft gewreven?
Er bestaan verschillende verklaringen voor. In de mythologie en volgens de oude joods-christelijke traditie zou de eerste reactie van de allereerste mens een niesreflex zijn geweest en wat ligt er meer voor de hand dan een pasgeborene toe te wensen dat hij of zij door God gezegend wordt en dat al zijn of haar toekomstige wensen vervuld zullen worden?

Daarnaast zou niezen ook nog eens de laatste daad zijn van een stervende, want Adam en al zijn nakomelingen zouden niezend zijn gestorven, totdat aartsvader Jacob God gevraagd zou hebben een eind te maken aan deze slechte gewoonte, omdat een teken van vreugde (de geboorte) niet tegelijkertijd een teken van rouw zou moeten zijn.

Nog niet zo lang geleden geloofden voedsters in Engeland en Schotland dat een pasgeborene in de macht was van feeën zolang het nog niet geniest had. Er werden dus allerlei strategieën bedacht waardoor het kind drie keer zou niezen, de enige manier om het kind te bevrijden van de kwade geesten. En dat zien wij dan weer terug in onze eigen cultuur, waarin we iemand die eenmaal niest, aansporen dat nog twee keer te doen, om daarmee goed weer af te dwingen...

met dank aan www.expressio.fr

volgende keer
weer een opmerkelijk Frans opschrift...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten