lâcher la rampe

het hoekje omgaan / de pijp uitgaan, enz.
('de reling loslaten')

We hebben het liever niet over de dood, maar dat het ons desondanks voortdurend bezighoudt, blijkt wel uit de enorme hoeveelheid uitdrukkingen die we in beide (en eigenlijk alle) talen hebben voor het definitieve afscheid van het leven. Laten we er daarom in één keer maar meteen een heleboel bespreken. Dan zijn we daar ook weer vanaf...

Naast het neutrale mourir ('sterven') kennen we het officiële décéder ('overlijden') of de wat literairdere aanduidingen trépasser ('verscheiden'), passer de vie à trépas ('van leven overgaan naar verscheiden') en exhaler son âme ('zijn ziel uitademen'). Ook netjes zijn expirer ('uitademen'), périr ('vergaan, omkomen'), rendre l'esprit ('de geest geven'), succomber ('bezwijken') en trouver la mort ('de dood vinden').

Uiteraard bestaan er een heleboel eufemistische, verzachtende termen: disparaître ('verdwijnen'), y passer ('erheen gaan'), cesser de vivre ('stoppen met leven'), être à sa dernière heure ('zijn laatste uur beleven'), fermer la paupière ('het ooglid dichtdoen'), finir sa vie ('zijn leven beëindigen'), passer dans l'autre monde ('naar de andere wereld overgaan'), passer l'arme à gauche ('het wapen naar links brengen'), perdre le goût du pain ('geen smaak meer in brood hebben'), quitter la vie ('het leven verlaten') en sauter le pas ('de sprong maken').

In familiaire omgangstaal kun je zeggen aller ad patres ('naar de voorouders gaan'), avaler sa chique ('zijn tabak inslikken'), boire le bouillon d'onze heures ('de bouillon van elf uur drinken'), casser sa pipe ('zijn pijp breken'), claquer en crever (beide 'creperen'), descendre au cercueil ('in het graf zakken'), dévisser son billard ('zijn biljarttafel losschroeven'), faire couic ('fft doen'), manger les pissenlits par la racine ('de paardenbloemen bij de wortel eten'), mordre la poussière ('in het stof bijten') en uiteraard het al genoemde lâcher la ramp ('de reling loslaten').

We besluiten met een paar vulgaire aanduidingen: avaler son acte de naissance ('zijn geboorte-akte inslikken'), calancher ('kassiewijlen gaan'), can(n)er (''m smeren, afnokken') en clamecer/clamser ('de pijp uitgaan').

Zo, nu kunnen we het leven weer gaan vieren...

volgende keer

Hoe zeg je in het Frans dat je verkikkerd op iemand bent?