donderdag 18 februari 2016

tomber des nues

stomverbaasd zijn, perplex zijn
oorspronkelijk: uit de hemel komen vallen
(lett. 'uit de wolken vallen')


Inderdaad, deze blote dame lijkt zo uit de wolken te komen vallen, maar dat is dan ook omdat deze uitdrukking voor de Fransen zelf een beetje eigenaardig klinkt. Immers, voor het begrip wolken wordt al heel lang het woord nuages gebruikt. Het dichterlijk aandoende nues is al heel lang in onbruik geraakt en wordt dus door moderne Fransen meteen gelezen en verstaan als 'vrouwelijke naakten'. Van dat gegeven heeft de cartoonist handig gebruik gemaakt na de eerste vrije verkiezingen in Tunesië in 2011 na de Arabische lente aldaar, waarbij een zich progressief noemende islamitische partij die een soort seculier-islamitische staat zei na te streven als Turkije, als winnaar uit de bus kwam. Veel progressief stemmende Tunesiërs werden na de verkiezingsnacht met een kater wakker en vroegen zich in vrees af wat voor 'progressieve' krachten nu ineens uit de hemel waren komen vallen... 
Als je echter teruggaat naar de oorsprong van deze uitdrukking, dan zijn het niet zozeer naakte vrouwen die uit de hemel komen vallen, maar engelen, die altijd zo zijn afgesneden van het aardse leven dat ze eenmaal op zeg Place de la Concorde neergedaald niet meteen zouden weten wat ze zouden moeten aanvangen. 
De oorspronkelijke betekenis van de uitdrukking was dan ook 'ergens geheel onverwachts arriveren', maar kan nu ook overdrachtelijk gebruikt worden in de betekenis 'stomverbaasd zijn' (over iets anders wat je ineens overkomt).

volgende keer
kruipen we in onze schulp terug...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten