(op de tekening: 'Niet te geloven! Mijn eerste verjaardag! Daar wacht ik al vier jaar op!') Felicitaties aan alle jonge mensen die vandaag weer eens voor het eerst in vier jaar jarig zijn, want het is 29 februari, schrikkeldag van het schrikkeljaar 2016. Een schrikkeldag heet in het Frans un jour intercalaire, heel logisch, want het werkwoord intercaler betekent 'inlassen', en nu we het er toch over hebben décaler betekent 'verschuiven'. Vandaar dat je in het Frans niet last hebt van een 'jetlag', maar van een décalage horaire ('tijdsverschuiving, tijdverschil'). Maar waar komt die term bissextile vandaan? Nee, het is geen biseksueel jaar, maar het heeft alles te maken met de Romeinse jaartelling. In het jaar 46 voor Christus veranderde Julius Caesar op aanraden van een Egyptische astronoom de jaarkalender. De astronoom had namelijk berekend dat een jaar niet 365 dagen duurde, maar 365 dagen en 6 uur. Daarom moest er iedere vier jaar een dag worden toegevoegd aan de kalender. Dat deed Caesar in de laatste maand van het jaar. Het Romeinse jaar begon op 1 maart. De extra dag werd niet toegevoegd aan de laatste dag van het jaar, maar na de 24e dag van de maand februari, volgens de Romeinen de zesde dag voor 1 maart: sexto ante calendas martii. De dubbele dag kreeg de naam bis sexto ante calendas martii, vandaar dus het woord bissextile. Nu zullen mensen die ijverig op hun vingers meegeteld hebben, tegenwerpen dat 24 februari niet zes, maar vijf dagen voor 1 maart valt, maar dan heb je even vergeten dat de Romeinen de dag zelf (in dit geval 1 maart) altijd meetelden. Vandaar dat er in Romaanse talen zoals het Frans nog steeds gepraat wordt over dans huit jours ('over acht dagen') en dans quinze jours ('over vijftien dagen'), waar wij het hebben over 'zeven' en 'veertien dagen'. Rare jongens, die Romeinen...
volgende keer
is het al weer maart. Hoe zeg je 'Maart roert zijn staart' in het Frans?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten