('de kakkerlak hebben')
Als de statistieken kloppen dan moeten veel Fransen dit gevoel herkennen, want er schijnt nauwelijks een volk te vinden te zijn dat zo pessimistisch is als het Franse. En dan te bedenken dat ze buiten hun eigen land zo bekend staan om hun joie de vivre...
Voordat we stilstaan bij de herkomst van deze uitdrukking, is het misschien goed om de oorspronkelijke betekenissen van het woord cafard te bekijken. De eerste - inmiddels niet meer gebezigde - betekenis is afkomstig van het Arabische kafir ('ongelovige') en werd in de zestiende eeuw gebruikt voor mensen die later ook wel faux dévot werden genoemd: 'niet of matig gelovend persoon die doet alsof hij juist fanatiek gelovig is'. Een daarvan afgeleide betekenis is 'verklikker', iemand die anderen cafarde (ja, het is ook een werkwoord geworden), want dezelfde fanatiekelingen wilden nog wel deze nare gewoonte bezigen. Het is begrijpelijk dat deze hypocriete personen die achter je rug om kwaad van je spraken niet erg geliefd waren bij de menigte en al gauw werd de vergelijking gemaakt met de in het donker krioelende, 'stiekem opererende' in een bruine of zwarte 'cape' geklede insecten en zo werd het woord cafard ook de aanduiding voor de kakkerlak.
Maar hoe komt deze kakkerlak nu uiteindelijk aan zijn dip? Dat is waarschijnlijk te danken aan de beroemde dichtbundel Les Fleurs du Mal van Charles Baudelaire uit 1857. Hij introduceerde hierin naast het Engelse woord spleen ook het beeld van de kakkerlak voor naargeestige gedachten die zich in je hoofd nestelen zonder dat je ze eruit kunt verjagen...
volgende keer
Hoe ijsbeer je in het Frans?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten