woensdag 22 juni 2016

être habillé comme l'as de pique

eruitzien als een vogelverschrikker
('gekleed zijn als schoppen aas')


Eigenlijk is dit een hele vreemde uitdrukking. Als het nou was geweest être habillé comme valet de carreau ('gekleed zijn als ruiten boer'), dan had ik me er wat bij kunnen voorstellen, maar de schoppen aas, of welke aas dan ook, gaat nu juist nooit gekleed. Je ziet alleen het schoppenteken. Ook de deskundigen zijn niet helemaal zeker over de oorsprong van deze uitdrukking. Zeker is wel dat het in de zeventiende eeuw werd gebruikt om iemand te beschrijven die er dom of vreemd uitzag en dan ging het niet specifiek om zijn of haar kleding, maar bijvoorbeeld om de lichaamsbouw of persoonlijke uitstraling. In de negentiende eeuw vond men de vorm van het schoppenteken wel lijken op een kippenkont en daarmee kwam as de pique in het argot terecht in de betekenis van 'anus'. En net als in het Duits (Arschloch) kun je in het Frans iemand uitmaken voor trou du cul ('poepgat, anus') ofwel as de pique. Tegenwoordig wordt de uitdrukking vrijwel alleen gebruikt om iemand te beschrijven die geen smaak heeft wat kleding betreft, zonder dus eigenlijk te begrijpen waarom...

Nu we het toch over kaarten hebben, is het misschien wel handig om de juiste benamingen te kennen van de kaarten in het Frans:
De vier kleuren zijn coeur ('harten'), carreau ('ruiten'), pique ('schoppen') en trèfle ('klaveren'). 'Harten twee' is deux de pique, 'ruiten vijf' cinq de carreau, enz. Een 'heer' is een roi (lett. 'koning': roi de trèfle, etc.), 'vrouw' is dame, 'boer' is valet (lett. 'knecht') en 'joker' is joker. 

Een 'spel kaarten' is un jeu de cartes, een 'potje' is une manche, 'delen' is distribuer, 'neerleggen' poser, de 'stok kaarten' is le talon, 'ondersteboven' is face cachée ('gezicht verborgen'), de 'weggelegde kaarten' zijn l'écart. 'Vals spelen' is tricher . 'Een beurt overslaan' is sauter son tour. 'De kaarten schudden' is battre les cartes en 'van richting veranderen' changer le sens du jeu. 'Kleur bekennen' is jouer la couleur, 'van kleur veranderen' changer de couleur. 'Ik maak er klaveren van' wordt dan je change la couleur en trèfle, 'ik pas' je passe (lett. 'ik geef door'). Nou, zo hebben we misschien wel voldoende vocabulaire om met Franse vrienden een kaartje te leggen, toch?

volgende keer
Morgen beslist het Britse volk over een mogelijke brexit. Gaat de Europese Unie daarmee in rook op?...

Geen opmerkingen:

Een reactie posten