woensdag 16 november 2016

avoir pignon sur rue

een gevestigde naam hebben
('puntgevel op straat hebben')


Sinds baron Haussmann in de tweede helft van de negentiende eeuw de sloophamer hanteerde en het huidige Parijs schiep met zijn brede boulevards en imposante gelijkgetrokken voorgevels is de oude middeleeuwse stad met zijn kronkelstaatjes en typische puntgevels nagenoeg verdwenen. Maar als je goed kijkt in het oudste gedeelte van de stad (in de buurt van de twee Seine-eilanden) vind je zo nu en dan nog een overblijfsel uit deze tijd.
Had je in de vijftiende tot zeventiende eeuw een huis of een bedrijf in de stad, dan had je pignon sur rue ('een puntgevel aan de straat'). Aangezien die gevel het enige deel van het huis was dat voor iedereen zichtbaar was, gingen welgestelden al gauw die gevel zo mooi mogelijk versieren, om zo hun rijkdom te tonen aan het grote publiek. En zo verschoof ook de betekenis van de uitdrukking die nu vooral gebruikt werd voor mensen 'die het gemaakt hadden', wat goed te zien was aan hun mooi versierde voorgevel. 
Overigens moet ik meteen iets rechtzetten: de meeste puntgevels zijn niet gesneuveld onder de sloophamer van Haussmann. Al in 1667 werd het bouwen van puntgevels verboden nadat gebleken was dat deze in de grote brand van Londen een belangrijke rol hadden gespeeld in het verspreiden van het vuur.
De uitdrukking is echter gebleven en kan nu gebruikt worden voor iedereen die een zekere gevestigde naam heeft verworven. 

volgende keer
Zowel de regering van Obama als van Hollande lopen op hun einde. Hoe zou je dat zeggen in het Frans?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten