dinsdag 1 november 2016

casser du sucre sur le dos de quelqu'un

achter iemands rug om kwaadspreken over iemand
('suiker breken op de rug van iemand')

Als iemand niet aanwezig is, is het wel zo gemakkelijk die persoon te belasten met de schuld van iets. Hij of zij kan die schuld dan gemakkelijk dragen op zijn rug, het deel van ons lichaam waarop we nu eenmaal zware lasten moeten dragen van tijd tot tijd.

Maar waarom suiker breken? Dat is een stuk moeilijker te verklaren. Dat suiker gebroken moet worden, is op zich heel begrijpelijk. Aanvankelijk was suiker een luxeproduct dat ook zeker niet verkrijgbaar was in de vorm van handzame suikerklontjes of in korrel- of poedervorm netjes in pakken verpakt, maar in grote brokken die in kleinere stukken moesten worden gehakt. 

Maar wat is het verband tussen suiker en kwaadspreken?  Een woordenboek uit de achttiende eeuw vermeldt een andere uitdrukking, nl. se sucrer de quelqu'un (lett. 'zich om iemand versuikeren'), wat betekende dat je iemand voor een imbeciel hield. De stap naar kwaadspreken lijkt dan logisch. Maar het verband tussen 'versuikeren' en 'imbeciel' wordt door hetzelfde woordenboek niet verklaard. 

In de negentiende eeuw betekende casser du sucre evenals casser le morceau ('het stuk/de klont breken') in dieventaal ook 'iemand verlinken, aangeven'. Tegenwoordig betekent casser le morceau à quelqu'un trouwens 'alles opbiechten', maar dit terzijde. En in hetzelfde bargoens betekent se sucrer 'zijn zakken spekken, zich het grootste deel toe-eigenen', wat natuurlijk makkelijk kan als je profiteert van de naïveteit van iemand die je imbeciel zou kunnen noemen... Maar dat is misschien wat vergezocht?

volgende keer
Hoe geef je in het Frans aan dat iets te veel is om op te noemen?

Geen opmerkingen:

Een reactie posten