('oud spel')
Naast démodé (letterlijk 'uit de mode') hoor je in het Frans ook vaak de uitdrukking vieux jeu ('oud spel') om aan te geven dat iets of iemand een beetje uit de tijd, 'onmodern' of archaïsch is.
De combinatie vieux jeu kreeg zijn huidige betekenis in de negentiende eeuw en verwees oorspronkelijk naar de in vroegere eeuwen gebruikelijke acteerstijl in het theater, met een overdreven geëxalteerde manier van spreken en dito mimiek en gebaren, iets wat in de theaters van de zeventiende eeuw overigens een bittere noodzaak was, alleen al omdat het publiek niet stil op zijn plaats ging zitten en het toneelspel hooguit verstoorde met hinderlijke kuchjes. Vaak was het een va-et-vient in de parterre, waar zakkenrollers actief waren, er volop gegeten en gedronken werd, er uitgebreid 'genetwerkt' werd en ga zo maar door. Je kon ook niet zomaar een spotlight op een acteur richten. De verlichting geschiedde met kaarsen waarvan om het half uur de lonten moesten worden bijgeknipt om brandgevaar tegen te gaan (vandaar de vijf bedrijven van de klassieke tragedie). In zulke toestanden moest je als acteur wel enige moeite doen om de aandacht op je gevestigd te krijgen. Maar in de negentiende eeuw vond men die geëxalteerde stijl toch wat vieux jeu. Ruim een eeuw later zijn we inmiddels film en tv gewend, met close-ups en microfoons. In steeds meer theaters wordt ook met deze techniek gewerkt en dus vinden we de modernere speelstijl van de negentiende eeuw inmiddels ook weer vieux jeu...
volgende keer
Hoe vertaal je 'uitgaan' in het Frans?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten